Hamdi Kaymak / Aras Makina ve Servis Hiz. A.Ş. Genel Müdürü
Pandemi sonrasında yeni normal diye tanımlanan değişen kültürel tercihler ve yeni pazar şartlarına yönelik şimdiden hazırlıklarımızı yapmak durumundayız
2020 yılı ilk çeyreğinin sonuna doğru başlayan pandemi döneminde tüm sektörlerde olduğu gibi özellikle ticari matbaacılık ağırlıklı üretim yapan firmalarımızda pandemi sebebiyle hızlı bir daralma yaşanmıştı. Ama özellikle yılın ikinci yarısı ile birlikte göreceli olarak yeni normalleşmeyle bu süreç, 2021 yılını da kapsayacak şekilde eski seviyelerine dönmese de kademeli orak bir artış gösterdi.
Basım sektöründe bu süreçte ilk dönemde daha çok negatif etkilenen alan ticari matbaacılıktı. Fakat süreç içinde ticari matbaacılıkta özellikle kitap üretimi yapan firmalardaki üretim süreçleri hızla düzeldi ve özellikle bu alanda özellikle ihracat oranlarının arttığını memnuniyetle gözlemledik. Dolayısıyla biraz da hedeflenen pazarlara da bağlı olmak üzere bu dönemi pozitif artışla yöneten sektör temsilcilerimizin olduğunu özellikle not almamız gerekiyor. Etiket ve ambalaj sektöründe ihracat deneyimimiz ve oranlarımız uzun yıllardır hep artış eğilimindeydi. Fakat ticari matbaacılık üreticilerinin ihracat oranları bu seviyelerde hiç olamamıştı. Sektör temsilcileri ile görüşmelerimizde bu yılı bazı ticari matbaalarımızın yüksek ihracat oranları ile tamamlayacak olması gerçekten önümüzdeki dönem için ciddi bir motivasyon sebebi olmalı. Etiket ve ambalaj üretimi ağırlıklı üretim yapan firmaların bu süreçten az etkilenen sektör üyeleri olduğunu, özellikle ihracat yoğunluklu çalışan üreticilerde genel olarak kapasite artışı olduğunu söylemek mümkün. Bu sebeple de özellikle bu alanda üretim yapan firmalarımızın yatırımları bu süreçte de devam etti.
Avrupa pazarına yönelik yüksek otomasyonlu yatırımlar
Son dönemlerde yatırımlarda öncelikler yatırım bütçeleri sebebiyle daha çok kapasite artışına yönelik ikinci el makineler olmuştu. Bu yıl yavaş da olsa yüksek otomasyonlara sahip yeni teknolojilere yönelik bir geçiş olduğunu gözlemliyoruz. Özellikle Avrupa pazarı için katma değerli ürünlere yönelik ve daha rekabetçi olabilmek anlamında daha yüksek otomasyonlu yeni makine yatırımlarına yönelik bir talep artışı var. Ticari matbaacılıkta ağırlıklı tercih genelde ikinci el makinelerde iken, bir matbaamız tercihini özellikle Avrupa pazarını hedefledikleri ve daha rekabetçi olabilmek adına yüksek teknolojileri üzerinde barındıran yeni baskı makinelerinde yaptı. Bu çerçevede yılın hemen başında H-UV baskı teknolojisine sahip, en gelişmiş renk yönetim sistemleri dahil tüm yüksek otomasyonlara sahip iki adet yeni KOMORI baskı makinesi ile yılın başında üretime başladı. Bu matbaamız şimdi yaklaşık ağırlıklı hedef pazarı batı Avrupa ülkeleri olmak üzere %75 civarında bir ihracat oranına sahip.
Makine konfigürasyonları katma değerli ürünlerin daha kaliteli ve verimli üretimine yönelik
Yine özellikle ambalaj üretimi amaçlı yüksek otomasyonlu KOMORI ofset baskı makineleri yatırımları devam etti. Bu alanda birincil pazar hedefi daha çok Avrupa pazarı. Bu sebeple makine konfigürasyonları tercih edilirken, katma değerli ürünlerin daha kaliteli ve verimli üretimine yönelik tüm otomasyonlar artık neredeyse standart haline geldi. Örneğin bu yıl tüm KOMORI ofset baskı makinesi yatırımlarında tüm gelişmiş otomasyonlar, en yeni renk yönetim sistemleri ve kamera kontrol teknolojileri ile birlikte tercih edildi. Yine daha çok renk ünitesi, lak ünitesi ve farklı amaçlar için konvansiyonel baskının yanında, H-UV, LED-UV ve standart UV kurutucu sistemleri de bu yatırımların tamamında tercih edildi. Bu yıl ambalaj ve etiket sektörü için yatırımı yapılan tüm baskı makinelerinde baskı ünitesi sayısı en az 6-7 renk ve bazıları için de lak ünite sayısı 2 adet olarak tercih edildi. Örneğin yine katma değerli etiket üretimine yönelik yılın sonunda devreye alınacak ilk KOMORI 740A versiyonu baskı makinesi konfigürasyonu özel ürünler için yüksek kalite ve verimlilik amaçlı olarak, ilk ünite ofset, ikinci ünite flekso, 6 ünite ofset ve son ünite yine flekso olarak konfigüre edildi. Kamera kontrol sistemleriyle hem renk hem de registrasyon dahil tüm kalite değişkenlikleri otomatik olarak kontrol edilip, yine operatör müdahalesi olmadan gerekli düzeltmeler otomatik olarak yapılmakta.
Horizon yatırımları azalmadan devam ediyor
Baskı sonrasında ticari matbaacılık için HORIZON mücellit makineleri yatırımları hiç azalmadan devam etmekte. Özellikle kısa, orta tirajları hedefleyen kapak takma sistemleri tercihinde bu yıl için artış olması önümüzdeki yıllar için de umut vermekte.
Yine ambalaj sektörü için baskı sonrasında kesim ve sıcak yaldız makineleri temsilciliğimiz SBL teknolojilerinde de bu yıl için hedeflenen kurulumların gerçekleştirilmesi, ekonomik gelişmelere bağlı finansmana ulaşımın kolaylaşmasıyla birlikte önümüzdeki süreçte bu teknolojilere yönelik yatırım artışını da beraberinde getirecek görünüyor. Pandemiden kaynaklı global daralmalar, yine yaşanan lokal ekonomik ve finansal problemlere rağmen yılın tamamındaki yatırım eğilimi sonraki dönemlerdeki rahatlamalar sonrasında yatırımlarda daha pozitif bir beklentinin oluşumunu sağlıyor.
Pandemi sonrasında yeni normal diye tanımlanan değişen kültürel tercihler ve yeni pazar şartlarına yönelik şimdiden hazırlıklarımızı yapmak durumundayız. Bu sürecin ve sonrasının bazı yeni fırsatları da beraberinde getirdiğini gözlemliyoruz. Türkiye basım sektörü olarak alt ve üst yapı yatırımlarında gayet iyi bir noktada olsak da yeni pazar şartlarına uyumlu rekabetçi konumumuzu ve sürdürülebilirliğini sağlamaya yönelik yatırım tercihlerinde bir artış olacağı beklentisini taşıyoruz. Umarız 2022 yeni fırsatlarla dolu ama öncelikle sağlık içinde geçireceğimiz bir yıl olur.