Dijital InkJet baskıyı, etiket ve ambalaj baskı sektörleri üzerinde son zamanlarda etkisi olan yeni ve etkileyici bir teknoloji olarak görmek kolaydır. Uygulamada, InkJet baskı, 1970’lerin başlarına kadar adres etiketleri üretmek için kullanılıyordu. 1970’lerin sonunda, 1980’lerde ve 1990’ların başında, yeni InkJet baskı kafaları geliştiren teknolojik firmalar ve dijital InkJet baskı sistemi üreticileri hızla yayılmaya başladı.
Derleyen: Nadir KARGI / Lino SİSTEM A.Ş.
Özgün Metin: Mike FAIRLY (Labels&Labeling)
Bu girişimlerin birçoğu, İngiltere’deki Cambridge Consultants firmasından ayrılan kişiler tarafından, Xaar, Domino, Epson, Danaher (Videojet, Elmjet, Willet), Linxs ve Xennia dâhil olmak üzere Cambridge bölgesinde bir dizi InkJet firması kuruldu. Bu kuruluşlar etiket ve ambalaj baskısı sektörleri için InkJet evrimin (yoksa devrim mi demeliyiz?) ön saflarında yer alan firmalardı.
Bu ilk InkJet şirketlerinden birisi olan Elmjet, ikili dizinin (binary array) geliştirilmesi üzerine çalıştı, sadece bir tane yerine yüzlerce nozul kullanılarak oldukça hızlı damlacıklar perdesi oluşturulmasını gerçekleştirdi.
Daha sonra, Xaar tarafından geliştirilen ve görsele göre gerektiğinde mürekkebi sıkıştırarak damlacık atan “Drop On Demand” InkJet teknolojisi geldi. Kuşkusuz, 1980’lerde bu öncü InkJet şirketlerinin bir kısmı, “son kullanım tarihi”’, “barkodlar”, “değişken yazılar”, “yaka etiketleri” ve uygulama hattında anlık bilgileri basmaya yönelik projelerde dijital InkJet baskısı kullanımına yönelik çeşitli pazar araştırma projeleri (bazıları Labels&Labelling’in danışmanlık desteği ile) yürütüyordu. Bütün bunlar en az 30 yıl önceydi.
2000’lerde
2000’lerde diğer önemli InkJet gelişmeleri yaşanıyordu. 2002 yılında düzenlenen LabelExpo fuarı, Chromas Argio tarafından geliştirilen tek renkli InkJet sistemin tanıtımına tanıklık etti. Fuar sırasında “Digital Label Alliance” tarafından geliştirilen, 600 DPI’da UV inkjet içeren etiketler basılmıştır. Fuarda Mark Andy ayrıca, Xaar inkjet yazıcı kafa kullanan “Dot Factory Spice” (Tek Geçişli InkJet Renkli Baskı Sistemi) 6 renkli InkJet ve flekso baskının bir kombinasyonu olan DT 2200’ü de sergiledi. Hem Argio hem de Spice çözümleri birçok etiketçide “beta” testlerine tabi tutuldu. Bu sayede hibrit baskı sistemlerinin etiket üretimi için ilginç bir potansiyele sahip olduğu görülüyordu.
EFI Jetrion, Atlantic Zeiser, Nilpeter/Caslon, Impika Çözümleri, SolarJet, Stork Prints, Konica Minolta, Mimaki Engineering ve Xennia gibi yeni nesil yüksek performanslı InkJet baskı makineleri ve kombinasyon makineleri hepsi 2009 yılının sonuna kadar olan bu dönemde etiket pazarına girdi. O yıl aynı zamanda günümüzün InkJet pazar liderlerinden ikisi olan DURTS ve Domino’nun UV inket etiket baskı pazarına girdiklerini görüyoruz. 2012 itibarıyla, 600-720 DPI çözünürlüğünde üçüncü nesil InkJet baskı makineleri yaygın olarak kullanılmaya başlandı.
Günümüzde
Günümüzde InkJet etiket ve ambalaj baskı teknolojisi, diğer baskı teknolojilerinden daha hızlı büyüyor. Flekso baskı sistemlerinin çalışma hızlarına yaklaşarak hibrit baskı sistemlerinin geliştirilmesini kolaylaştırıyor. InkJet mürekkepleri bu süreçte önemli ölçüde ilerleme gösterdi; renk kontrolü ve renk yönetimi geliştirilmiştir, çözünürlük giderek artıyor; form ve baskı genişlikleri gittikçe artıyor; daha sofistike MIS ile entegrasyon, kalite kontrol ve baskı sonrası gereklilikleri gerçekleşiyor ve nihayetinde en son geliştirilen InkJet baskı makinelerinin kalitesi ve performansı henüz fleksoya eşit değilse bile çok yakın bir seyir izliyor.
Kurulu 1800 InkJet etiket baskı sisteminin yüzde 90’nından fazlası UV kurutma kullanıyor
InkJet dünyasındaki değişimi anlamak için en son istatistiklere bakmak faydalı olacaktır. InkJet etiket baskı sistemlerinin ortaya çıkmasından bu yana yaklaşık 1.800 makine kuruldu. Buna birkaç yüz hibrit flekso/InkJet baskı makinesi de dâhildir. Yine de 3.000 ya da daha fazla kurulumu olan toner bazlı etiket baskı sistemi sayısı olan 3.000’den önemli ölçüde düşük bir sayı – ancak tonerli sistemlerden çok daha hızlı büyüyor. Şu anda kurulu olan InkJet baskı makinelerinin yüzde 90’ından fazlası UV kurutma kullanıyor. Su bazlı mürekkep kullanan sistemler geriye kalanı oluşturuyor ancak önümüzdeki dönemde su bazlı InkJet sistemleri daha çok esnek ambalaj çözümlerinde görmeye hazır olmalıyız.
Atılan damlacıklar 2-4-6 piko litreye kadar düşmüştür
Endüstri şu anda 1.200 DPI’a kadar InkJet çözünürlüğe sahip sistemleri kullanıyor. Tipik bir baskı kafası yapısı, sürücü elektroniği, mürekkep besleme devreleri ve InkJet nozullara mürekkep sağlamaktan sorumlu bazen bir ve genellikle yüzlerce mürekkep haznesini ihtiva etmektedir. Bunlar nozul plakasındaki deliklerdir. Her bir mürekkep giriş kanalı tipik olarak 20-50 mikrondur. Karşılaştırma için örnek vermek gerekirse insan saçı 80 mikron civarındadır. Atılan damlacıklar ise; 2-4-6 piko litre gibi çok küçük miktarlara kadar düşmüştür (DURST RSC Teknolojisi).
InkJet soğuk yaldız, metalik mürekkepler ve spot lak
Baskı hızları açısından, genellikle 52 veya 80 m/dak. veya daha fazlasında çalışan InkJet etiket baskı makinelerini bulabiliriz. InkJet etiket baskısı için form genişlikleri 400 mm’ye kadar bulunabilmekle beraber son aylarda DURST tarafından geliştirilen RSCi sistemi ile 100 m/dak. hızda 510 mm ene kadar baskı yapılabilmektedir. Üst segment InkJet baskı makinelerinin çoğu şu anda standart seçenek olarak CMYK+OGV+Beyaz renkleri kullanabilmektedir.
Aslında, dijital InkJet beyaz, pürüzsüz yüzeye sahip baskı altı malzemelerde ilginç dokular oluşturmak için kullanılabilirken, dayanıklı etiket uygulamaları için UL onaylı InkJet mürekkepler de kullanılabilir hale geldi. InkJet soğuk yaldız ve InkJet sistemlerde kullanılabilecek metalik mürekkeplerin yanı sıra spot lak, mat ve farklı parlaklık seviyeleri de mümkün hale gelmiştir.
Standart flekso baskı altı malzemelerini kullanma olanağı ve değişken veri
Ayrıca, baskı altı lakı ve lak gereksinimi olmadan standart flekso baskı altı malzemelerini kullanma ve değişken veri baskısını yüksek hızda işleme olanağı da sunmaktadır. Temassız bir baskı işlemi olması nedeniyle dokulu baskı altı malzemelerinin dokusu korunarak baskı yapılması sağlanmaktadır.
Son yıllarda, dijital baskıya düşük maliyetli giriş sağlamak için InkJet ünitelerini mevcut flekso baskı makinelerine monte etme ve InkJet ile geleneksel teknolojiyi hibrit baskı hatlarında birleştirme işlemlerini görmek ilginç oldu. InkJet teknolojisi hemen hemen 50 yıllık zaman süresinde yenilikçi bir değişim süreci geçirdi, ancak bu bir devrim midir? Sorunun cevabını sizlere bırakmak gerekiyor sanırım.
