Alsancak’ta 25 yıl önce iki marka ile başlayan fantezi kağıt satış işi bugün geniş bir yelpazede yaygınlaşarak devam ediyor. Art Kağıt’ın İzmir’de 4 deposu var ve buralardan gerekirse bölge dışına da hizmet verebiliyor. Firmanın sahibi Haluk Öğütle’nin Bulgaristan’da da benzer işi yapan bir şirketi var. Art Kağıt stoklu çalışıyor ve fantezi kağıt işinin doğası gereği kağıdı tabaka tabaka satıyor. Art Kağıt’ın Yenişehir’deki yerinde firma sahibi Haluk Öğütle sorularımızı yanıtladı.
Fantezi kağıt işine nasıl başladınız?
İki ürünle, Koehler ve Alfa Graf ile başladık. Çeşit olarak daha neler bulabiliriz konusunu araştırınca çeşitlerimiz genişledi. Daha önce yurt dışından gelen kağıtlar Türkiye’de üretilmeye, desen yapılmaya başladığında kalite ve fiyatlar düştü. Sonra Çin’den mal gelmeye başladı. Biz onları da kataloğumuza aldık lanse ettik ve onların da stoklarını bulundurmaya başladık.
İzmir’de toplamda 400 metrekarelik 4 depomuz var. Ciddi bir stok takibi yapıyoruz. Servisimizi buradan yapıyoruz. Zaman zaman kataloglarımızı dağıtıp müşteriyi buraya çekmeye çalışıyoruz. Müşterinin buraya gelmesi onun lehine oluyor. Burada kağıt çeşitlerini ve uygulamaları görüyor. Bazen piyasanın düştüğü, sektörün talebinin azaldığı zamanlarda gelen müşterilere bizden başka yerde bulamayacakları fiyatlara malzeme öneriyoruz. Müşterilerin işlerini arttırmaları için önerilerimiz oluyor.
Spiral satışı da yapıyorsunuz…
Biz 25 senedir aynı zamanda spiral telleri ve makineleri de satıyoruz. Onun da bütün stokları düzgün ve düzenlidir. Başından beri Taksa ile çalışıyoruz. 30 yıl önce kendi işlerimiz için Taksa’dan spiral alıyorduk. Bir de Konak’ta satış yerimiz vardı. Orada satmak için de spiral tel istedim ama o dönem orada çalışan Kamuran Bey’den “Sana verirsem Mopak’a satarsın o da sert kapak defter yapar” cevabı aldım. Sonraları İtalya’dan kendi çapımda spiral getirmeye başladım ama zamanla mal gelmesi biraz zorlaştı. Kamuran Bey ayrıldıktan sonra Taksa’nın sahibi Semih Bey ile kurduğumuz diyalog sonucu Taksa ürünlerini satmaya başladım.
Ben bayiliklerin Türkiye’de kandırmacadan başka bir şey olmadığını düşünüyorum. Bana bayilik vermeyin ama bayi için yapabileceğiniz iskonto ve vadeyi verin. Bilin ki sizde bulamadığım bir malı bir başka yerden temin edebilirim dedim. Bu mentalite ile hala çalışıyoruz.
Diğer “bayilikleriniz” neler?
Olcay kağıdın 25 senedir bayisiyiz. Her yıl anlaşma yaparız. Başkalarını denediler, birkaç yere bayilik verdiler ama bu işi yürütmek çok zor. Burada müşteri iki tabaka istiyor, biz o iki tabakayı veriyoruz.
Antalis’in iki sene önce bayisi olduk. Sağ olsunlar geldiler görüştük, bizden teminatlar istediler ki bu teminatlar artık pek istenmiyor. Onlar bizi biz onları ciddiye aldık, teminatı verdik. İki yıl böyle çalıştık. Bu sene teminata gerek yok denildi. Antalis’teki kağıt Türkiye’de hiçbir yerde yok.
Olcay Kağıt’ın kardeş firması İlkay Kağıt Novita’yı üretiyor. Biz İzmir’de direkt fabrikadan mal alan firmalardan biriyiz. Novita da birinci hamur ve kuşe çıkartma, kesikli kuşe çıkartmalar, hotmelt hızlı kuvvetli yapıştırıcılı kuşe çıkartmalar bulunuyor.
Yakasan’ın çıkartmalarını direkt fabrikadan alıyoruz. Bize de büyük satıcı kapsamında fiyatlar veriyorlar onlarla da çalışmaya başladık.
Doğan zarfın Asil Zarf markasını satıyoruz.
Ege Kağıt’ın ürettiği fantezi kağıt ve zarfların tüm çeşitlerini bulunduruyoruz. Şu an Türkiye’nin en kaliteli fantezi kağıtlarını üretiyor. Stoğunu çok iyi takip ediyor.
Bölge dışına da satışınız oluyor mu?
İnternet üzerinden birkaç yurtdışı bağlantımız oldu; Azerbaycan ve Gürcistan gibi. Bulgaristan’da zaten şirketimiz var. Orada Novita çıkartma kağıtlarının tek satıcısıyım. Firmanın ismi Art Koehler. Orada da aynı şekilde satışlar yapıyoruz. Şirkette bir Bulgar vatandaşı ile ortaklığım var. Fantezi kağıtta buradan götürdüklerimiz var. Avrupa’dan da getiriyoruz.
Çok oylumlu olmasa da Diyarbakır’a Antep’e mal satıyoruz.
Ege Bölgesi’nde her yere mal veriyoruz. Beş tabaka isteniyor, beş tabaka kağıdı gönderiyoruz. Özel ambalajlar yapıyoruz, yaptığımız işi düzgün yapıyoruz.
Dijitale uygun laser ebatlama
Dijitale yönelik kağıt satışlarında geçmişe göre grafik nasıl, bir karşılaştırma yapar mısınız?
Dijital tarafına % 80 fantezi kağıt satışımız var. Fantezi kağıda basan makine sayısının çoğalması da bunu etkiledi. Bu ileride yüzde yüz olacak.
Dijitale uygun ebatlanmış kuşe kağıtları 2 yıldır Antalis ile çözüyoruz. Bütün gramajlarda 33×48 ve 32x45gibi ebatlarda dijitale uygun tabaka kağıt çözümlerimiz var. Bu kağıtlar lazer kesim yapıldığı için dijitalcilerin makinesine zarar vermiyor ama bazıları da fiyatı yüksek buluyor. Çin malı alıp kendileri kesip kullanıyorlar. Onların da gelecekte buraya döneceklerini düşünüyorum. Gelecekte bu lazer kesimli kağıtların fiyatının da onların aldıklarına yaklaşacağını düşünüyorum.
Biz üç dört yıldır iç mekânda kullanılan Jak’ın dijital uyumlu folyolarını da satıyoruz. Aynısını Yakasan da üretiyor opak ve şeffaf çıkartmalar 70×100 tabaka. Onları da dijitale uygun, 33×48’e kesip veriyoruz. Biz bu kağıtları tonajlı alıyoruz. Hem dijitalcilere mal satan yerlere hem dijitalcilere veriyoruz.
İzmir’de düzenli çalıştığım 20 dijital firması var. Ciddi iş yapıyorlar. Dijitalci matbaacının da işini alıyor. Matbaacı 5 tabakalık işi götürüp ona bastırıyor. Dijitalci de müşterisi fatura istediği zaman matbaaya götürüyor.
İzmir’de bir daralmadan söz edebilir miyiz?
İzmir’de bizim yaptığımız işi yapmaya çalışan firmalar işi yapamadıkları için çekiliyorlar. Başka alandaki firmalar bu işe girmeye çalışıyor. Tabii bizim gibi yürütemiyorlar, sonunda bize bağlanıyorlar. Bazı bulamadıkları malları özel fiyatlarla onlara biz temin ediyoruz.
Türkiye’de genelde ticarette daralma var. Bence bu daralmanın sebebi politik tercihlerden kaynaklanıyor. Dövizdeki aşırı oynaklık hem imalatçıyı hem ithalatçıyı üzüyor.
Büyük gideri olan şirketlerin işleri bizlerden çok daha zor. Bizdeki gider onların onda biri yirmide biri gibi. Bir de bizim avantajımız şu: Biz işe başladığımızdan bu yana müşterilerimiz Art Kağıt’a gidildiği vakit ya nakit, ya kart ile ödeme yapılacağını, eğer kredisi varsa mutlaka zamanında ödemesi gerektiğini, ancak böyle tekrar mal talep edebileceğini bilir. Bu sayede krizler vs. bizi çok etkilemiyor.
Bizde fantezi kağıdın satışı azalmaya başladığında yapışkanlı sezonuna giriyoruz, onun sezonu bittiğinde spiral tel sezonu başlıyor.
Sektörün genel gidişatında bizim elimizdeki verilere göre 2008’den itibaren yüzde 20’lik bir daralma oldu. Sektörün gidişatı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Okuduklarımdan Türkiye’nin bu sektörde şu andaki tüketimi %20-25 düzeyinde. Yani %80’lik bir açık var. Dünyadaki kağıt harcamalarından çok gerilerde. Ama bizde kağıt ithal eden tedarikçiler bu işten kazanmayı beceremiyor, işlerini iyi organize edemiyorlar. Çok çabuk birbirlerine girip büyük rekabetlerle piyasayı zayıflatıyor, ticaretlerini azaltıyorlar.
Örneğin kuşe kağıtta zaten 8-10 ithalatçı var. Kağıt getirip fiyat belirleyip birbirlerine giriyorlar. Kârlılık kalmıyor. Halbuki Avrupa’nın hiçbir yerinde böyle bir ticaret yok. Benim Bulgaristan’da da şirketim var, 20 yıl oldu ve orada da hemen hemen aynı işi yapıyoruz. Zaman zaman oradan da mal temin ediyorum, ayrıca İtalya’dan bazı satıcılar gelip bize mal satmak istiyorlar. Fakat her yerde fiyat aynı. Belirli bir prensibi oturttukları için her gün daha ileriye gidiyorlar. Bizde zaten ülkede de prensip olmadığı için işler kötüye gidiyor.
Ana ithalatçılardan mesela İzmir’de Korda Kağıt vardı gitti. Lider Kağıt İzmir’de muazzam, devasa bir yer yaptı herhangi bir mal sıkıntısı yok, ithalatı son derece iyi olan bir firma. Buradaki yerini boşalttı, kendini İstanbul’a çekti. Etap vardı, İzmir’i kapattı.
Kaynak Kağıt Fetö bağlantısı nedeniyle çekildi. Ege İleri Kağıt artık yok, sahibi şimdi matbaacı oldu.