Turgut KARCI / Elektroser Şirketler Grubu Üretim Makineleri İş Geliştirme Müdürü
Günümüzde ‘dijital çağ’ hayatın her alanında yoğun bir şekilde yaşanmaya devam ediyor. İnternetin hayatımıza girmesi ile birlikte hem gerçek hem tüzel kişiler hem de kâr amacı taşımayan sivil toplum kuruluşları, fonksiyonlarını hızlıca kullanıyorlar. İnternette oluşan bir bilginin tüketimi de ilgilisine ulaşımı kadar hızlı oluyor.
Zaman içinde akıllı cihazların kullanımının yaygınlaşması ve cihazlardaki yazılım uygulamalarının bireysel baza indirgenebilmesi, uygulamaların içeriğinin de bu yönde gelişmesine sebep oldu. İnternetteki kalıcılığı artırmak adına bazı uygulamalar, geçmiş dönemdeki anıları hatırlatma fonksiyonunu geliştirerek ‘eksi’ yönünü gidermeyi hedef aldı. İnternetin bu ‘eksi’ yönünün giderilmesinin gerekliliği de ayrı bir tartışma konusu oldu. Nitekim maliyet tutarının düşük olmadığını bildiğimiz televizyon reklam yayınları ile ilgili yapılan bir çalışmada, 13 hafta boyunca haftada bir kez gösterilen bir televizyon reklamının 13. haftanın bitiminde kitlenin %62’si tarafından hatırlanırken, bir ay sonrasında bu oranın %32’ye, 1,5 ay sonra ise %20’ye düştüğü gözlemlendi.* Benzer durum, gazete gibi diğer yayın organlarında da gözlemlenebilir. Bu durumun diğer bir yansıması ise reklamların sürekliliği ile gelir standardının hep sağlanmasıydı.
Bu noktada verimli ve diğer yayınlarla bütünleşik bir internet iletişim kampanyasının daha düşük bir yatırım tutarı ile daha yüksek bir hedef etki alanı oluşturacağını söylememiz mümkün olacaktır.
Hayatlarımızın içinde ‘dijital dönüşüm’ü internet gibi gelişmelerde yaşadığımız şekilde baskı alanında da yaşamaktayız. Bunun yanında makine üreticisi, malzeme tedarikçisi ve baskı üreticisi olarak neredeyse hepimiz, baskı üreticisi firmalardan duymaya alışık olduğumuz maliyetlerin artması, rekabetin ve piyasanın getirdiği iş hacminin düşüklüğü ve sonuç olarak kârlılığın azalması gerçeğini nasıl olumlu yönde geliştirebileceğimizi düşünmekteyiz. Bazı baskı üreticileri ise baskı alanındaki bu dönüşümü sadece makine yatırımları ile gerçekleştirme yolunda adımlar attı. Çeşitli faktörlere bağlı olarak, kazanç sağlayabilen firmalar oldu. Bunun yanında ilerleme kaydedemeyenler de oldu.
Oysa tıpkı interneti kullandığını düşünüp sadece sayfa paylaşan tüzel firmalar gibi, sorun sadece makine yatırımı yapmak değildir. Aynı zamanda konuyu daha bütünleşik görmekten uzaklaşmamak gerekiyor. Dijital dönüşümü yaşamak için, sadece bir makine yatırımı yapmak değil, aslında tam anlamıyla zihinlerde sindirme ve sonrasını ve nihai hedefi bilerek ilerlemek gerekmekte. Bu elbette hiç kolay olmayan bir süreçtir ve eğer gerekliyse makine yatırımı bu sürecin sadece bir parçasıdır.
Elektroser, ofis otomasyonundan gelen güç, deneyim ve yaygınlığını, organizasyon yapısındaki tecrübe ile birlikte endüstriyel alanlara da taşıyor. Bu nedenle profesyonel dijital baskı-matbaa çözümlerine ek olarak, 2017 senesi içerisinde Dainippon SCREEN, BEL yazılım ve HANDWAY markalarının Türkiye Temsilciliklerini bünyesine kattı.
Elektroser, sektörden gelen tecrübesini dijital dünyanın gerekliliklerini bilmesinden edinmiştir. Dijital dönüşüm esnasında firmanın yaşayacağı tecrübeleri firmaya önceden aktarmaktadır. Firmanın yapmak istediklerini, firmayı analiz ettikten sonra firmanın yapması gerekenleri bildirmesi ve bunu firma ile değerlendirmesi söz konusudur. Sonuç olarak bu dönüşümün düşünce aşamasından başlayarak gerekli yatırım kararlarının alınmasında ya da alınmamasında tümüyle bağımsız bir danışman olarak hareket etmektedir.
Üretici firmaların baskı alanının hangi noktasında olursa olsun, dönüşümü düşünüyor olması, bunu gerçekleştirirken sadece makine yatırımı yapması ile mümkün olmadığını bilmesi gerekiyor. Bu dönüşümü çok iyi kavraması ve üretimin sadece bir fonksiyon ve araç olduğunu görmesi gerekiyor. Sonucun sürdürülebilir bir kârlılık olduğunu düşündüğümüzde, esas amacın bu modellemenin üretim fonksiyonunun da dahil olduğu bir bütün olduğunu kavramak gerekiyor. Buna uygun şekilde modelin geliştirilmesinde kullanılacak diğer işletme ve model fonksiyonlarının da kavranması gerekir.
Elektroser’in Türkiye Temsilciliği’ni yürüttüğü Dainippon SCREEN ile ticari ve etiket bobin dijital baskı makinelerini, BEL ile ambalaj, etiket ve ticari matbaacılık için üretim yönetimi ve maliyet tahmini ile CRM ve iş zekâsı üzerine MIS yazılım ürünlerini ve HANDWAY ile tek geçişte çok yüksek kapasitede oluklu mukavva dijital baskı makine ürünlerini pazarlarına sunmaya başladı.
Dijital dönüşüm için gerekli yeteneklere sahip ürünler sayesinde baskı üreticileri, dijital dönüşümde uygun ortamı oluşturma fırsatına sahip olmaktalar.
SCREEN firmasının TruepressJetL350UV+ ve TruepressJetL350UV+LM model UV inkjet etiket baskı makinelerinin, 60 metre/dakika hızın yanı sıra, makinenin ömürlü parçalarının neredeyse olmaması sebebiyle dur-kalklarının az olması ve toplamda %95 gibi yüksek bir kullanım oranına sahip olması, makinenin hızının karşılığını verebilmesi anlamına geliyor. Bunun yanında gerçekten yüksek örtücü beyazı tek geçişte baskı yapabilmesi de beyaz kullanımında kapasiteyi koruyor. Yeni makine serisi için geliştirdiği turuncu mürekkep ile renk gamutu artırılmıştır. UV mürekkeplerin ve yazılımın avantajı ile vivid mod kullanılarak daha canlı renklerde baskılar yapılabilir. Mürekkeplerin tutunmasının yüksek olmasının yanında kimyasal dayanımı, sürtünme dayanımı ve ışık hassaslığı yüksektir. SCREEN firmasının geçmişten günümüze baskı öncesi bilgi birikimi ile elde ettiği yüksek kaliteli baskı sonuçları da baskı üreticileri tarafından takdir ediliyor. Bunu sağlamaya yönelik olarak EQUIOS isimli kendi yazılımını kullanıyor. Yazılımın kaliteyi sağlaması yanında diğer güzel bir özelliği, spot renk simülasyonu olması ve CMYK 4 renkten spot renk üretebilmesi. Ayrıca kendi yazılımlarını kullanıyor olmaları, iş üzerinde çalışırken çeşitli ‘hünerli’ değişimlere imkân sağlıyor.
Aynı zamanda yeni serilerde özel kurutma sisteminin soğutma ünitesi (chiller) sayesinde 0,04 mm ile 0,35 mm aralığındaki kalınlıklara sahip malzemelere baskı yapabiliyor. Makinenin soğutma ünitesi kullanması ile hassasiyet gerektiren çok ince malzeme baskıları, malzeme için yüksek olabilecek sıcaklıklara maruz kalıp hasar görmeden gerçekleştiriyor. Yeni opsiyonlar sebebiyle bu hassasiyet resmi değer olarak 0,040mm ve bazı malzemelerde daha da düşük kalınlık değerleri ile kendini gösterebiliyor. Tekrarlanabilme uzunluğu herhangi bir çerçevede kısıtlanmıyor ve 24 m olabiliyor.
TruepressJet L350UV+LM modeli ise L350UV+ modeline ek olarak sadece bu makinede kullanılabilen ‘Low Migration’ yani gıdaya uygun düşük migrasyon mürekkeple çalışıyor. Yeni mürekkep ve nitrojen değerlemesi sayesinde örneğin ikincil ambalaj malzemesi olarak sleeve kullanan ürünlerin etiket üretimlerinde, doğrudan dijital baskı ile bariyer sıvamasına ihtiyaç duyulmuyor. Elbette bu örneğin yanı sıra uzmanlaşma isteyen başka pazarlar da oluşacaktır.
BEL Overprint
BEL firmasının sunduğu Overprint ürünü ile belirli bir hacme ulaşmış ambalaj, etiket ve bazı ticari matbaa üretim firmalarının; malzeme, depo, üretim, maliyet, müşteri ve iş zekâsı yönetimlerini sağlayabilmeyi hedefliyoruz. BEL firmasının ülkemizde ve yurt dışında gerçekleştirdiği kurulumlarda bu yönetimlerin kolaylaşarak ölçülebilir hale geldiğini görüyoruz. Konvansiyonel üretimin yanında dijital üretiminde sisteme dahil edilebilmesi, yazılımın hem bugünü hem de geleceği kapsadığını bizlere ifade ediyor. Sadece makine bazında değil, aynı zamanda aynı tip makinelerden elde edilebilecek farklı ürünler için de yazılımın işletilmesi mümkün olmakta, BEL firmasının her baskı üretici firma için ayrı olarak tailor-made çalışması söz konusu olmakta. Örneğin bir üretici firma ofset baskı makinesinde çanta üretimi yaparken, diğer üretici firma, ofset baskı makinesinde IML üretimi; diğer bir üretici firma, ofset baskı makinesinde kutu üretimi yapabiliyor. Tüm bu üreticiler için malzeme girişinden baskıya, baskı sonrasına ve hatta el işçiliğine kadar farklı uygulamaları yapabiliyor olmanız ve bunu firmalarla anlaştıktan sonra kısa süre içinde hayata geçirebilmeniz gerekiyor. BEL firmasının matbaacılıktan gelen deneyimini dijital ortama aktarabilmiş olması ve baskı üreticisi firmalarla aynı dili konuşuyor olması, MIS yazılım çözümlerindeki konumunu sektöre liderlik eden en üst noktaya taşıyor.
HANDWAY Glory 1604
HANDWAY firmasının sunduğu Glory 1604 oluklu mukavva tek geçişli dijital baskı makinesi ile oluklu mukavva sektöründe düşük tiraj, hızlı teslimat gibi standart dijital baskı beklentilerini karşılamanın yanı sıra, mevcut sistemlerin uygun olmaması nedeniyle sektörde bugüne kadar başarılması mümkün olamamış bir üretim şeklini ve iş modellerini uygulayabilmeyi hedefliyoruz. Sektördeki ilgililerin aklındaki flatbed üretimin bu zamana kadar flexo ile yapılan oluklu mukavva ve ofset ile yapılan sıvamalı oluklu işlerde tam manasıyla uyum sağlayamadığını biliyoruz. Bu durumun kaynağı olan birçok neden karşısında Glory 1604 oluklu mukavva CMYK dijital baskı makinesinin kullandığı su-bazlı pigment mürekkepler hem uygun üretim maliyetlerinin oluşmasını sağlar hem de UV mürekkepli sistemlere göre çok daha çevrecidir. Makinenin dijital baskı makinesi olması, baskı öncesi ve sonrası operasyonlar için üretim süreç ve maliyetlerinde tasarruf anlamına geliyor. Konvansiyonel baskıya göre önemli avantajı işten işe geçiş süresinin yok sayılabilmesidir.
Glory 1604 dijital baskı makinesini diğer tüm sistemlerden ayıran en önemli özelliği ise dijital baskının standart avantajları yanında konvansiyonel baskı makineleri gibi yüksek kapasitede çalışabilmesidir. Glory 1604 Dijital baskı makinesi saatte 14,400 m² üretimi sağlayabiliyor. Çoğu dijital baskı makinesinde görülen düşük üretim hız ve kapasitesi ile konvansiyonel baskının yüksek kapasite ihtiyacı nedeniyle toplamda anlamsız kalan üretim seviyeleri bu makine ile ortadan kalkmakta ve her iki sistemin büyük oranda bütünleşmesini sağlayabiliyor. HANDWAY Glory 1604 dijital baskı makinesinin üretim hızı renkli olarak 150metre/dakika gibi dijital baskıda hiç alışık olmadığımız bir hıza ulaşabiliyor. Bu sayede üretim adetleri, iş değişkenliği ve çeşitliliği; konvansiyonel baskı üretimi hızında ve işten işe geçişi kalıp-klişe olmadan dijital baskı hızında gerçekleşiyor. Basılan malzemenin genişliği 1600mm, boyu 2800 mm ve kalınlığı 11 mm olabiliyor.
Bu şartlarda, ham olarak beslemeye konulan ondüle oluklu mukavvalar, baskı sonrasında konfeksiyona hızlı bir şekilde beklemeden alınabilir. Bu şekilde 8 saatlik bir vardiyada %80 verimlilikte her biri 1000 m² olan 92 CMYK iş geçişi sağlanabiliyor. Konvansiyonel baskı sistemi hem bu çember sayısına ulaşamamakta hem de çoklu makine kullanımı ile ulaşsa bile maliyeti çok yüksek olmakta. Standart dijital baskı sistemleri için de durum benzerdir.
Ek olarak, dijital baskının sahip olduğu niteliklerden değişken baskı üretimi yapılarak kutu üzerinde belirlenen özel bölgelerde kişisel veriler oluşturulabilir.
Son gelişmelere bağlı olarak sadece hamur özellikli kaplamasız malzemeler değil, aynı zamanda çeşitli eklemelerle kuşe malzemeler de basılabiliyor. Bu sayede kuşeye ofsette basılıp oluklu mukavvaya sıvaması yapılan kuşe malzemeler uygun maliyetlerde üretilebiliyor.
Pazarında ikincil ambalajlama olarak görülen ve baskı fonksiyonelliği, mevcut sistemlerin elverişsizliği nedeniyle genelde göz ardı edilen oluklu mukavva baskılarında dijitalden gelen güç ile etiket gibi yardımcı ve bağımsız işlev gören bir unsur olmadan güvenlik içeren baskılar oluşturulabilir.
Dijital baskıyı bünyelerinde barındıracak firmaların yapılarında büyük bir değişim gözlemlenmesi mümkün olacaktır ve bu firmalar farklı bir pazar anlayışını ortaya koyacaklardır. Bununla birlikte var olan üretim tekniklerinde de büyük bir verimliliğe ulaşacaklardır.
Üretime bağlı satış anlayışları oldukça değişecek, klişenin oluşması veya üretim hattının yoğunluğu sipariş teslim terminlerinde haftalarca beklemeden anlık teslim edilebilecektir. Bunun yanında firmanın varsa mevcut satış ağında ve hedef müşteri anlayışlarında da büyük değişimler gözlemlenecektir. Daha önce ihtiyacı olup da düşük tüketim seviyesi sebebiyle baskılı oluklu mukavva alamayan baskı üreticisi firmanın potansiyel müşterileri, yeni durumdaki imkân sayesinde bu üründen talep edebilecektir.
Tüm bu anlattığımız kriterleri ifade eden geleceğe yönelik pazar araştırmalarında ülkemizde yapılan çalışmalarda oluklu mukavva pazarının bu sene %6 büyümesi bekleniyor.
Global çalışmalarda ise oluklu pazarın toplam ambalajın %34’ü olduğu, 2015 yılında 840 milyar ABD Doları olan pazarın 2018 yılında 1 trilyon ABD Doları olması tahmin ediliyor ve yine ABD pazarındaki firma analizlerinde yıllık büyüme analizlerinin %18 firmanın %10 ve üzeri, %36 firmanın %10’a kadar büyüyeceğini ve %46 firmanın sabit kalacağı öngörülüyor. Bununla birlikte ABD pazarında tek geçiş dijital baskının 2017 yılından itibaren ivmelenerek büyümesi öngörülmekte.*
Dijital dönüşüm tüm bu nedenlerle kaçınılmaz ve uygun yapılarda yüksek karlılık getireceğini görmemiz mümkün. Tekrara girecek olursak sorun sadece makine yatırımı yapmak değildir, aynı zamanda konuyu daha bütünleşik görmekten uzaklaşmamak gerekiyor. Dijital dönüşümü yaşamak için, sadece bir makine yatırımı yapmak değil, aslında tam anlamıyla zihinlerde sindirme ve sonrasını ve nihai hedefi bilerek ilerlemek gerekiyor. Dijital dönüşümü uygun bir danışman ile yaparken gerçekleştirilecek makine yatırımından beklenti ise bu dönüşüme uygun şartları hem bugün sağlayabilmesi hem de yetenekleri ile geleceğe taşıyabilmelidir.
