Niyazi Bilir, 2015-2023 karşılaştırması yaparak rapordan şu rakamları ve verileri aktarıyor: “Basım sanayiinde 2023 yılı itibarıyla 12.422 işletme, kâğıt ve kâğıt ürünleri sanayiinde ise 5.256 işletme ülkemizde hizmet etmektedir. Son sekiz yılda kâğıt ve kâğıt ürünleri sanayiinde 3.217’den 5.256 işletmeye ulaşılmıştır. Son sekiz yılda basım sanayiinde 1.900 yeni işletme, kâğıt ve kâğıt ürünleri sanayiinde ise 2.039 yeni işletme kurulmuş, toplam yeni işletme sayısı 3048 olarak gerçekleşmiştir. 2023 itibarıyla basım sanayiinde 58.177, kâğıt ve kâğıt ürünleri sanayiinde ise 97.517 kişi istihdam edilmektedir. İstihdam verilerine baktığımızda, ambalaj, kâğıt ve kâğıt ürünleri sanayii giderek yükselen bir grafik gösteriyor; basım sanayiinde 2017 – 2019’da biraz düşüş olsa da bir yükselme var. Bu da demek oluyor ki sektörde hiç büyüme olmasa bile emeklilik ve sektörden ayrılan iş gücünün yerine sektörün her yıl 4000 – 6000 arası nitelikli iş gücü ihtiyacı olduğunu görmekteyiz.
Sektörün ciro değeri 2015 yılında 11.1 milyar dolardan 17 milyar dolara ulaşmıştır. Kâğıt ve kâğıt üretiminde önemli fabrikalar son yıllarda kapasitelerini arttırırken, yeni fabrikaların da açılmasıyla üretim miktarı 3.7 milyon tondan 5.2 milyon tona ulaşmıştır. Üretim – tüketim arasındaki denge %33’ten %28’e gerilemiştir. Sektörümüz ihracatı 3.506 milyar dolar, ithalatı 3.174 milyar dolardır. 2023 yılında ülkemizin cari açığına 332 milyon dolar katkı sağlamıştır. İhracat yaptığımız ilk on ülke sırasıyla Almanya, ABD, Fransa, Birleşik Krallık, Rusya, Hollanda, Azerbaycan, Libya, Özbekistan ve Gürcistan’dır.
Ülkemizde 2015 itibarıyla 384 milyon bandrol alınan kitap sayısı 2023 yılında 400 milyon olarak gerçekleşmiştir. MEB’nin ücretsiz dağıttığı kitaplarla birlikte toplam kitap sayısı 592 milyon adet olmuştur.”
Niyazi Bilir, raporun “Sektörde Riskler, Fırsatlar ve Öneriler” başlığı altında, şunları dile getiriyor:
“Sektörde dijital okuryazarlık arttırılmalıdır. Üretimde dijitalleşme, otomasyon ve robotik teknolojiler kullanılarak verimlilik artırılmalıdır. Üretim ve ürün kalitesi için sertifikasyon, belgelendirmeler yaygınlaştırılmalıdır. Tasarım ağırlıklı üretimler yapılmalı, ürünün katma değeri arttırılmalıdır. Sektörde satın almalar ve birleşmeler ile daha büyük ölçekli, rekabetçi firmalar yaratılmalıdır. Avrupa’da yatırımların ve üretimlerin kaydığı Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya gibi ülkelerde üretim koşulları daha rekabetçi olmaya devam etmektedir. Avrupa’nın önemli basımevleri üretimlerini Polonya’ya kaydırmıştır. Çin, pandemide yaşadığı sıkıntıları geride bırakarak 2023 yılı başından itibaren büyük bir kâğıt üreticisi olma avantajını kullanarak agresif bir ihracat politikası izlemektedir.
Son yıllarda finansmana erişimin zorlaşması, ülkemizde uygulanan sıkı para politikası, yeni makine, ekipman yatırımlarını zorlaştırmaktadır. Mevcut iş gücünün teknolojiye mesafeli kaldıkları görülmekte ve meslek liselerinden sektöre geçenlerin uzmanlaşmaları da yaklaşık iki yıl sürmektedir. Eğitim ve nitelik planlamasıyla basım sanayii için gerekli olacak insan kaynağı planlanmalıdır. Meslek liselerinde dijitalleşme ve otomasyon ile uyumlu teknik elemanlar yetiştirilmelidir. Meslek lisesi mezunlarının statülerinde iyileştirmeler yapılarak teknik eleman olarak çalışmaları özendirilmeli ve çalışırken meslek yüksek okulları ve üniversitelerde okumalarına olanak sağlanmalıdır. Son olarak, uluslararası standartlardaki işleri belgeleyen bir sertifikasyon sistemi hayata geçirilmelidir.”
