Merve Ergenç (ESD Başkanı): “Hep birlikte yenilikçi fikirlere sahip oldukça sektörümüzü daha da ileriye taşıyacağımıza inancım tam. Sektörümüzün gücü iletişimden ve birlikten doğar.”
ESD İş Birliği ve Teknoloji konulu seri etkinlikler çerçevesinde gerçekleştirilen Etiketin Gücü toplantılarının ilki, Frimpeks sponsorluğunda 19 Aralık 2024 Perşembe akşamı, Bakırköy’de Renaissance Polat İstanbul Hotel’de yapıldı.
Merve Ergenç: “Labelexpo Europe için 16-19 Eylül 2025 tarihlerinde bir tur organize ediyoruz”
Etiket Sanayicileri Derneği Başkanı Merve Ergenç etiketin tanımı ve işleviyle başladığı açış konuşmasında, toplantının gerçekleşmesine vesile olan Frimpeks’e teşekkür ederek, şunları söylüyor: “Bu etkinlikte dinleyeceğimiz konuların, paylaşılan bilgilerin hepimiz için faydalı olacağına, sektörümüzü daha ileriye taşıyacak adımları belirlememize yardımcı olacağına inanıyorum. Hep birlikte yenilikçi fikirlere sahip oldukça sektörümüzü daha da ileriye taşıyacağımıza inancım tam. Sektörümüzün gücü iletişimden ve birlikten doğar. Etiket Sanayicileri Derneği olarak birlikteliği ve dayanışmayı arttırmak hepimizin ortak hedefi. Bu doğrultuda derneğimize üye olmak hem derneğimizin faaliyetlerini sürdürebilmesi için önemli destek sağlar hem de firmalar için çeşitli avantajlar sunar. Derneğimizin sektöre sağladığı katkıları ve gücünü, sizlerin desteği ile artırmak istiyoruz. ESD’ye üye olarak sadece derneğimizin değil, kendi işletmenizin ve sektörümüzün geleceğini de güçlendirebilirsiniz. Katılımınız sektörümüzün gelişmesine, iş birliklerinin artmasına ve ortak sorunlara güçlü çözümler geliştirilmesine yardımcı olacaktır. Sizleri aramızda görmekten büyük mutluluk duyacağız.”
Başkan Merve Ergenç, ESD’ye üye olmanın önemini vurguladıktan ve ESD’nin WhatsApp hesabı hakkında bilgilendirdikten sonra, “Etiket ve baskı teknolojilerindeki en son yenilikleri keşfetmek ve sektördeki en son gelişmeleri yakından takip etmek için çoğumuzun katıldığı Labelexpo Europe için 16-19 Eylül 2025 tarihlerinde bir tur organize ediyoruz” diyor ve 60 kişiyle sınırlı bu turla sadece sektördeki en son yenilikleri keşfetmekle kalınmayacağını, sektördeki diğer firmalarla keyifli bir ortam sağlanacağını vurguluyor; kontenjanı sınırlı etkinliğe katılmak isteyen üyelerin şimdiden kayıt yaptırmalarını öneriyor.
Etiketi etkileyen küresel trendler
Frimpeks A.Ş. Yönetim Kurulu Üyesi Amir Sayer de sponsorluklarını devam ettireceklerini belirttiği kısa konuşmasından sonra sözü Frimpeks A.Ş. Etiket Bölümü Genel Müdürü Semih Levi’ye bıraktı.
Semih Levi, etiketin tedarik zincirinde en az mikro çip kadar önemli olduğunu vurgulayarak başladığı konuşmasında, Frimpeks ve küresel etiket endüstrisinde neler oluyor, rakamlarla bilgiler verdi ve trendler üzerinde durdu.
1988 yılında kurulan Frimpeks, halen 10 farklı noktada üretim ve dağıtım yapıyor ve etiket tarafında yılda 600 milyon metre kare, kimya tarafında 100 bin tonun üzerinde üretimi var. Frimpeks 70’e yakın ülkeye ihracat yapıyor. Kimya bölümünde Ar-Ge ve Performans laboratuvarları var. Manisa’da 2022’de kurulan yeni fabrikasında etiket taşıyıcıları ve PVC folyoları üretiyor ve dağıtımını yapıyor. 2023 yılında İtalya’da bir fabrika satın aldı, dilme ve laminasyon çözümleri olan fabrika ile İtalya ve çevre ülkelere hizmet veriliyor. 2024 yılında Ar-Ge merkezlerinin denetimleri tamamlanan ve kimya tarafında poliüretan dispersiyon tesisi devreye giren Frimpeks’in, 2025’te Hadımköy’de yeni bir dilme tesisi devreye girecek. 2026’da hedef büyük bir etiket fabrikası yatırımını tamamlamak.
Bugün Frimpeks’in faaliyetinin %70’ini kendinden yapışkanlı etiketler ve %30’unu kimyasallar oluşturuyor. Bölge bazında işin %60’ı Türkiye’de, %24’ü İngiltere’de, onları AB ve ABD izliyor. Kimya tarafında işinin %47’si mürekkepler ve laklar bulunan baskılı ambalaj tarafında ve %43’ü endüstriyel kaplamalar, %10’u da yapıştırıcılardan oluşuyor.
Semih Levi, reklamcılık ve tıp alanındaki gelişmelerden örneklerle yapay zekâ (AI) gelişmelerinin meslekleri ve işleri nasıl değiştireceğine dair öngörüleri aktardı. Yazılım tarafında, şirket bünyesinde bir CRM yazılımı geliştiririrken işin %80’ini Chatgpt’nin yaptığını belirten Levi, tasarım dünyasında, makine bakımında, yapay zekânın rolünün kısa sürede artacağını öngörüyor.
Küresel ekonomilerdeki eğilimlere de değinen Semih Levi, Avrupa’da özellikle Almanya ve Fransa’daki ekonomik zorlukların Türkiye’yi etkileyeceğini hatırlatıyor. Levi, rakamlarla üretimin Asya’ya, Çin’e kaymakta olduğunu ve küresel imalatta 2000 yılında ABD %25, Japonya %11, Almanya %8, Çin %6 paya sahipken 2030 yılında Çin’in bu oranı %45’e çıkaracağının, Almanya’nın %3’e düşeceğinin öngörüldüğünü belirtiyor.
Türkiye’de enflasyonun düşmekte olduğuna, gıda PMI verileri %52 gibi çok iyi durumda iken tekstilde ve benzer sektörlerde PMI rakamlarının %44 gibi düşük oranlarda olduğuna dikkati çeken Levi, 600 doların üstünde bir asgari ücret beklendiğini, bunun Türkiye tarihinin görmediği bir nokta olduğunu ve maliyetlerde işçilik payının farklı bir noktaya gittiğini, bunun da Türkiye’nin katma değerli üretim yapmasının önemini ortaya koyduğunu ifade ediyor.
AWA istatistiklerine göre dünya etiket kullanımında Asya %45 paya sahip. Avrupa %25, K. Amerika %18, G. Amerika %8 pay alırken, Afrika ve Orta Doğu %4 ile pazardan en küçük payı alıyor.
Yine AWA istatistiklerine göre dünya etiket pazarında kendinden yapışkanlı etiketler %38, ‘wet glue’ etiketler %35, sleeve etiketler %20, IML %2, diğer etiketler %5 paya sahip. Kullanım alanlarına göre içecek, yiyecek, endüstriyel kimyasallar ve lojistik vb. sektörler sırasıyla en çok etiket kullanılan alanlar olarak sıralanıyor.
AWA, Asya’da pazarın 2023-26 yıllarında yaklaşık %4.5 büyüyeceğini, Avrupa ve K. Amerika’da bu oranın %2.5-3 civarında olacağını, Afrika ve Orta Doğu’da daha düşük oranlarda büyüme olacağını öngörüyor. En hızlı büyüme sırasıyla sleeve, wet glue ve kendinden yapışkanlı etiketlerde bekleniyor.
FINAT verilerine göre Avrupa’da etiket tesislerinde boş kapasitelerin arttığını belirten Semih Levi, halen 600 milyon metre kare olan etiket üretiminin 1-1.5 milyar metre kare seviyelerine çıkabileceğini kaydediyor.
“2025 yılında Avrupa Birliği Ambalaj ve Ambalaj Atıkları Direktifi / EU Packaging and Packaging Waste Regulation / PPWR) yürürlüğe giriyor, bunun bizi etkilemeyeceği düşünülüyor ama birçok şirketimiz ihracatçı ve bu mevzuat hayatımıza birçok değişiklikler getirecek” diyen Semih Levi, yıllar içinde mevzuatla getirilen sürdürülebilirlik hedeflerinin sıkılaştırılacağı uyarısında bulunuyor.
Semih Levi sunumunun devamında Frimpeks’in etiket ürün portföyü hakkında bilgi verirken, sentetik ve şeffaf sentetik termal etiketlere talebin arttığını, ürün portföylerinde geri dönüştürülmüş ürünler de olduğunu ekliyor.
Frimpeks kimya ürünleri
Kimya Bölümü Genel Müdürü İlhan Ürer, Frimpeks’in kimya tesisleri ve ürünleri hakkında bilgi verdi.
Frimpeks’in Kimya tesisi, Çorlu’da 31 bin metre kare arsa üzerinde, yaklaşık 10 bin metre kare alanda altı üretim tesisinden oluşuyor. Firmanın UV mürekkeplerde 1400 ton, UV laklarda 20 bin ton, yaklaşık dört yıldır üretilen poliüretan hotmelt ürünlerde 30 bin ton, poliüretan dispersiyonlarda 2700 ton, su bazlı yapıştırıcılarda 12 bin ton, su bazlı sistemlerde yaklaşık 46 bin ton kapasite ile toplamda yıllık 112 bin ton üretim kapasitesi var.
“Ar-Ge bizim için çok önemli, çok yatırım yapıyoruz” diyen İlhan Ürer, son dönemde kullandıkları cihazlarla birlikte Devlet Teşvikli Ar-Ge Merkezi durumuna geldiklerini belirtiyor. Son dönemlerde Ar-Ge yatırımlarının meyvelerini almaya başladıklarını ifade eden İlhan Ürer, yeni ürünlerle yeni alanlara girdiklerini, sektörün talebi olan kürlenme başlatıcı ürünlerde tamamen biyo-bazlı ürünlere geçiş için araştırma geliştirme çalışmalarına devam ettiklerini söylüyor.
Frimpeks UV lak ve mürekkepler portföyünde flekso UV ve UV LED ürünleri, ‘Low Migration’ ürünleri, son 4-5 yıldır üzerinde çalıştıkları UV ofset ve UV LED ofset mürekkepleri ve lakları var. İlhan Ürer, zamanla maliyet dengeleri oturdukça UV mürekkeplerde tek bir ürüne (LED UV gibi) yönelme eğilimi olduğunu vurguluyor.
Frimpeks’in sektöre yönelik ayrıca laminasyon lakları, hot foil ve cold foil ürünleri ve bunların primer ürünleri, özel dokunsal lakları mevcut.
İlhan Ürer, özellikle koli karton sektörü için su bazlı mürekkep pastaları ve UV laklar kadar olmasa da sert yüzeyler için, çizilmeye karşı dirençli ürünler ve sektörün istekleri doğrultusunda IML lakları geliştirdiklerini kaydediyor.
Kutu, karton yapıştırma ve kâğıt çanta yapıştırmada kullanılacak özel su bazlı yapıştırıcılar geliştirme konusunda çalışmalarını yoğunlaştırdıklarını belirten İlhan Ürer, geçen sene ve bu sene bu ürünlerde satışlarının artmaya başladığını ifade ediyor.
Frimpeks poliüretan üretimiyle birlikte esnek ambalaj yapıştırıcılarına da giriyor. Bu alanda 16 bin tonluk bir piyasa potansiyeli olduğunu kaydeden İlhan Ürer, film – film, film – kağıt veya alüminyum ile 2-3-4, markasına göre 5 katlı malzemenin birbirine laminasyonunda kullanılan solvent bazlı ve solventsiz poliüretan ürünler de üretmeye başladıklarını aktarıyor, “Ambalajlar gıda sektöründe kullanıldığı için ilerleme yavaş olmakla birlikte bu sektörde de emin adımlarla yürüyoruz” diyor.
Frimpeks’in ayrıca soğuk lakları, termo lakları var ve şirket bariyer lakları geliştirme aşamasında. Özellikle bariyer lakları direkt gıda teması istenilen ürünler olduğundan ve sertifikalar gerektirdiğinden Ar-Ge çalışmaları özenli yürütülüyor. Ürer, “Her geliştirdiğimiz ürün için, talep edilen sektörler için bu sertifikaları alıyoruz” diye ekliyor.
İlhan Ürer, sunumunun devamında yapı elemanları sektörü için ürünleri, ahşap ve tekstil laminasyonu kimyasalları hakkında da bilgi verdi.