2022 yılının ilk toplantısı 30 Mart’ta Swisotel Bosphorus’ta gerçekleştirildi
Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği KASAD), 2022 yılının ilk tanıtım toplantısını 30 Mart 2022’de Swisotel Bosphorus’ta salonu dolduran üyelerle, kısa süre önce FBB karton üretimi için yatırım projesini açıklayan Doğan Dış Ticaret A.Ş.’yi buluşturarak gerçekleştirdi.
“İskandinav ülkelerinde kanat çırpan kelebek burada tsunami etkisi yaratabiliyor”
Açış konuşmasında, “Artık 2022’nin ilk çeyreğinin sonuna gelmiş bulunmaktayız” diye söze başlayan KASAD Yönetim Kurulu Başkanı Alican Duran, ekonomideki sorunlara dikkati çekiyor.
“2022 için artık hepimizin daha net bir görüşü var” diyen Duran, şöyle devam ediyor: “2021 büyük zorluklarla geçmesine rağmen sonunda hepimiz için iyi bir yıl oldu. 2022 bambaşka zorluklarla geliyor ve birincisi emtia krizi tüm dünyada had safhada. Sadece Türkiye’de değil Avrupa’da da çok ciddi baskı var. Sadece çift haneli değil, %20’li enflasyon oranları konuşuluyor ve anlamakta zorluk çekiyorlar. Bu bizim için gerçekten kaotik bir durum oluşturuyor, çünkü ham maddeyi genellikle Avrupa’dan, daha çok İskandinav ülkelerinden tedarik ediyoruz ve orada kanat çırpan kelebek ne yazık ki burada bir tsunami etkisi yaratabiliyor.
Hepimiz açısından kolay olmayan günler ama bir şekilde savaşıyoruz ve finansal rakamlarımızı doğru şekilde idare edebiliyoruz. En azından sektör olarak kendi rekabetimiz konusunda olgunlaşmaya başladığımızı anlayabiliyoruz. En önemli konu; sınırlı ham maddemizi en iyi şekilde kullanabilmek. Türkiye’de ham madde konusunda çok iyi şirketler var. Ellerinden geleni yapıyorlar ama enerji dahil geçmişte bildiğimiz her şey bambaşka bir hal alıyor. Çerçeve kalmadı demek daha doğru. Avrupa’dan aldığımız bir gri kartonla GCB aynı fiyatta desek daha doğru olur. Avrupa’da özellikle Rusya – Ukrayna savaşı da kabus gibi.
Tüm bu gelişmelerin ortasında Türkiye gerçekten çok dinamik bir ülke. İyi şeyler de var. Özellikle Kipaş’ın yaptığı yatırım… Avrupa’da bile böyle bir büyüklükte karton üreten, üretecek bir tesis yok. Bu ihracatta özellikle son derece iyi kullanmamız gereken bir fırsat. Çünkü Avrupa’daki büyük üreticiler dahi gelip buradan bu kartonu almak niyetinde. Bizim yerli ve milli ürünümüz olduğundan, ancak bizden kalırsa bu ürünü alabilmeliler.
Doğan Dış Ticaret de bu konuyla alakalı büyük bir yatırıma girişmek üzere ki bence ülkenin zaten kendi göbeğini kesmekten başka çaresi yok. Avrupa’daki karton üreticileri bize 2021 – 22’de çok acı bir ders vererek ne yazık ki bunu açık bir şekilde gösterdiler. Türkiye küçük bir ülke değil. O yüzden idareten, taşıma suyla değirmen döndüremeyiz. Türkiye Avrupa’nın dördüncü büyük karton ambalaj üreticisi. Dolayısıyla ihracatçı. Bu şekilde de ilerlemeli. Önümüz açık; yapısal engellerimiz var ama bunların hepsini tek tek aşacağız. Kipaş’ın ve Doğan Dış Ticaret’in yatırımlarının Türkiye’nin karton ambalaj sektöründe çok önemli atılımlar olacağını düşünüyorum.”
KASAD Yönetim Kurulu Başkanı’nın konuşmasının ardından yeni üyelere rozetleri takıldı. Siegwerk’ten Ahmet Talha Özden’e KASAD Yönetim Kurulu Üyesi Ali Topal (Lithosan), Saica Paper, Avusturya’dan Adil Akyel’e KASAD Yönetim Kurulu Üyesi Altuğ Ulu (Görsel Sanatlar), Marin Basım’dan Mehmet Kervan’a KASAD Yönetim Kurulu Üyesi Süleyman Öncel (Sentez Grup Ambalaj), Süperpak’tan Cemil Metehan Kartaltepe’ye KASAD Yönetim Kurulu Üyesi Burhan Özdemir (Omaks Ambalaj), Saica Pack Türkiye Genel Müdürü M. Ergun Nalbantoğlu’na KASAD Yönetim Kurulu Üyesi Özcan Kilimci (Resim Ofset), Marin Basım Sema Peker’e KASAD Yönetim Kurulu Yedek Üyesi İsmail Gök (Anıl Ambalaj), Siegwerk’ten Tuba Karaalp’e KASAD Yönetim Kurulu Yedek Üyesi R. Murat Şakar (Arset Matbaacılık) rozetlerini taktılar.
Karton tüketimi ve ihracatı
Toplantının devamında KASAD Genel Sekreteri Erol Gül Avrupa’da ve Türkiye’de karton ambalaj tüketimi ile ilgili, CEPI ve KASAD’ın son rakamlarını içeren bir sunum yaptı. Kroma karton satışlarının Avrupa’da 2020 yılında 3.721.000 ton, Türkiye’de 431.000 ton olarak gerçekleştiğini belirten Gül, FBB karton tüketiminin 2020 yılında 2019’a göre %22,4 artmış olmasına karşın, 2021’de tedarik zorluklarına bağlı olarak %4.6 azaldığını kaydediyor. CEPI rakamlarıyla Avrupa’da 2021’de 3.031,600 ton, Türkiye’de 250.700 ton karton satışı gerçekleşmiş. Avrupa’da 2020’de satılan karton türlerinin dağılımı ise şöyle: WLC %49.5, FBB %37.7, SUB %7.4, SBB %5.4. 2019’da ise aynı karton çeşitlerinin payı sırasıyla %50.4, %36.6, %6.6, %6.4 ve olmuştu.
KASAD’ın aktardığı TÜİK verilerine göre Türkiye’nin Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu (GTİP) 48 olan kâğıt, karton ürünleri ihracatı 2019’da 1.793.439.659 dolar iken 2020’de 1.742.240.187 dolara düştü. 2021’de ise bu düşüşü telafi ederek 2.166.278.067 dolara yükseldi. 2019 – 2021 arasındaki artış oranı %20.79, 2020/21 arasındaki artış ise %24.34 oranında gerçekleşti.
Bu ürün grubunda TÜİK 2021 verilerine göre en çok ihracat yaptığımız beş ülke İngiltere (245.6 milyon dolar), Irak (192.8 milyon dolar), İsrail (160.6 milyon dolar), ABD (101.8 milyon dolar) ve Almanya (92.1 milyon dolar) iken; 2020/21 yıllarında ihracattaki artış oranları itibarıyla ilk beş ülke Fransa (%98.8), Yunanistan (%86.2), İngiltere (%46.0), Almanya (%37.2), Irak (%26.6) oldu. Aynı dönemde ABD’ye ihracat %9.5 azaldı.
GTİP 4819 olan, oluklu ve karton kutu ihracatı 2019’a göre % 49.5, 2020’ye göre yaklaşık % 41 artışla 832.287.146 dolar olarak gerçekleşti. Bunun 405.345.494 doları GTİP 481910 olan oluklu (sıvamalı, lamine dahil) kutu ihracatından geldi. Bu grupta 2021’de ihracatın artışı 2019’a göre %59.9, 2020’ye göre %37.3 olarak gerçekleşti. GTİP 481920 olan karton kutu ihracatı 2021’de 181.007.058 dolar olarak gerçekleşti. Bu ürün grubunda ihracat artışı oranı 2019’a göre %14.8, 2020’ye göre %29.6 oranında oldu.
Erol Gül, küresel ambalaj pazarının cirosunun Smithers Pira verilerine göre 2019’da 920 milyar dolar olduğunu ve her yıl %2.9 büyüme oranıyla 2024’te 1 trilyon doları geçeceğini aktarıyor. Bunun 305 milyar dolarını karton ambalaj oluşturuyor. Gıda, karton ambalajın yarıdan fazlasının (%51) kullanıldığı bir alan ve onu sigara (%13), ilaç (%10), kozmetik (%7) ve diğerleri izliyor. Karton ambalaj diğerlerine göre çok daha hızlı büyüyor.
ECMA 2021 tahminlerine göre Avrupa karton ambalaj pazarında en büyük payı Almanya (%19.8) alıyor. Onu İtalya (%11.0), İngiltere (%10.4), Polonya (%10.4), Türkiye (%10) ve diğerleri izliyor. ECMA 2020-25 tahminlerinde karton ambalaj pazarında en yüksek büyüme oranına sahip iki ülkeden Türkiye %7.6 büyüme oranıyla İtalya (%3.2) ve İngiltere’yi (%3.0) geçerek Almanya ve Polonya’nın ardından ilk üçe girecek.
Erol Gül, Pro Carton Excellence Award için başvuruların açıldığını, geçmiş yıllarda ödüller aldığımız bu yarışmaya katılımın önemli olduğunu üyelere hatırlatıyor.
Ambalaj pazarı trendlerine de değinen Gül, fast food’un yanı sıra ayakta yemek anlamında food-to-go trendinin de gelişmekte olduğunu ve karton ambalaj üreticilerinin üretimlerini buna hazırlamalarının önemini vurguluyor.
Konuşmasının son bölümünü sürdürülebilirliğe ayıran ve “Karton en sürdürülebilir ambalaj malzemesi çünkü yenilenebilir kaynaklardan üretiliyor” diyen Gül, ekliyor: “Ağaç artık buğday gibi hasat edilip tekrar ekilebiliyor ve karton 25 kez geri dönüştürülebiliyor. Doğaya karıştığında yok oluyor ama plastikler 5 yıl, 10 yıl, 15 yıl hatta yüzlerce yıl doğada kalıyor ve geri dönüştüğünde de mikro plastikler olarak doğada kalıyorlar.” Erol Gül, kartvizit, dergi, menü, davetiye gibi ürünlerde plastik kaplamaların kullanımından kaçınılması gerektiğini hatırlatarak, fabrikalarda fosil yakıtlardan üretilen enerji yerine sürdürülebilir enerji kullanılmasını öneriyor.
Toplantının ikinci bölümünde, Doğan Dış Ticaret sunumu vardı.