ALİ R. SÜDEMEN / Yeni Aksaray Gazete Basım Yayın Gıda San. Tic. Ltd. Şti.
Anadolu’da matbaalar sessiz
Teknolojik gelişmelerden en çok etkilenen sektörlerin başında gelen matbaacılık ve medyanın yazılı basın kolu olan gazeteler en sıkıntılı günlerini yaşıyor. Ülkemizde sıkıntıları sadece teknolojiye bağlamak elbette ki eksiklik olur. Öncelikle küçük ve orta ölçekli matbaalar resmi evrakların üretiminde baş aktör olarak bilinirdi. Mali sisteme getirilen e-devlet üzerinden yapılması zorunlu olan işlemler, başta Anadolu matbaaları olmak üzere ülkemizin her yöresindeki bu konumdaki matbaalar için sıkıntının ikinci badiresini oluşturdu. Bir de dünyada yaşanan pandemi koşulları bu kervana dahil olunca, söz konusu konumdaki bu matbaaları var olma savaşına itti.
Salgın sürecinde devletin aldığı kararlar doğrultusunda kısa çalışma modelinden yararlanarak bir nebze olsun sıkıntıları gidermeye çalışan Anadolu matbaaları, geçici de olsa bu mücadelede ayakta kalabilmenin hesaplarını yapıyor. Resmi evrakların basım işi devreden çıkınca küçük ebat makinaların da boşa çıkması, matbaalarda sessizliğin önemli bir nedeni haline geldi. Ticari işletmelerde yaşanan büyük oranda işsizlik matbaalara olan ihtiyacı da bu doğrultuda azaltmış oldu. Promosyon olarak yıl sonlarında yapılan mevsimsel işlerin bu yıl da bütçelerini sıfırlayan işletmelerin siparişleri pas geçmeleriyle mevsimsel hareketliliği de geride bırakmış oldu.
Salgında kârlı çıkan sektörlerin başında kuşkusuz gıda ilk akla gelenlerden. Kısıtlama günlerinde, bir nevi ev hapsinde olmamızın kitap ihtiyacını artırdığı gözlendi. Bu yüzden yayıncılarımız genelde bu süreçte çalışarak üretimlerine devam ettiler. Gıda ambalajı ve etiket üreten işletmelerimizin de bu süreçte kârlı çıktıkları aşikardır. Eve kapanan insanların sürekli abur cubur misali tüketimlerinde ambalajlı gıdalara yönelmeleri, matbaacılığın ambalaj üzerine çalışan işletmelerinin yüzünü güldürmüştür.
Anadolu matbaacıları olarak geçen yıla oranla bu yılda ciroların bir hayli düştüğünü söyleyebiliriz. Zira her işletmenin bu sıkıntıdan kurtulmak için yeni fikirlere açık bir şekilde araştırma modunda ‘neler yapabiliriz’ sorusunu kendilerine yöneltip, arayış içerisinde olduğu biliniyor. Ambalaj ve etikete mi dönsek, iç ve dış mekân baskıları için reklamcılık alanına mı yönelsek gibi düşünceler hâkim. Hatta farklı sektörlere geçiş yapmak gibi düşünceler de irtibatlı olduğumuz pek çok matbaa işletmecisi tarafından değerlendiriliyor diyebiliriz.
Küçük işletmeler bir araya gelerek entegre tesislerde hünerlerini birleştirmeli
Bütün bu yaşananlardan nasıl bir sonuç çıkarmak gerekir derseniz, artık küçük işletmelerin ömrünü tamamladığını, bu işletmelerin bir araya gelerek entegre tesislerde hünerlerini birleştirmek kaydı ile yeni bir sayfa açmaları gerektiğini ifade edebilirim. Bizim sektörde belli bölgelerde oluşturulacak devasa nitelikli tesisler, hem iç piyasanın taleplerine cevap verecek nitelikte konuşlandırılacak hem de sınırların ötesi zorlanarak ihracat odaklı çalışmalarla kaliteyi en ucuza nasıl üretirim mantığı ile faaliyetlerine devam edebileceklerdir.
İşletmemizin yeni yıl hedefleri arasında dijitale dayalı promosyon alanında kullanılmak üzere UV baskı ihtiyacını gidermek adına küçük bir yatırım olacak. İnternetten online satışa geçecek bir sistemle ticari faaliyetleri bu alana kaydırmayı düşünüyoruz. Piyasa işlerinin taban yaptığı günümüzde çok renkli makinaların da belli bir üretime yönelik çalışmaması halinde istenen randımanın alınamayacağı gibi ortak kanaatleri taşıyorum. Dostlarımız ambalaja yönelmemiz hususunda tavsiyelerde bulunsa da, ülkemiz genelinde sayıları bir hayli artan ambalaj üretim matbaalarının yakında patlayacağını düşünüyorum. Şu anda kurumsallaşmış olanların dışında ambalaj üretiminin tabiri caizse ayağa düşmüş vaziyet aldığını gözlemliyorum. Büyük kurumsal firmaların az sayıda siparişlere bile fiyat vermeleri, küçük ambalaj üreticilerini zorda bırakarak belki de yok olmalarına neden olacaktır. İşçilik maliyetlerinin ülkemizde artması, merdiven altı imalatlarda kaçak göçek diye bilinen kayıt dışı işçi çalıştırmaları ile şimdilik direnen işletmelerimizin, gelecekten endişesini her zaman taşıyacakları kanaatindeyim. Karton dışında yeni ürünlerin geliştirilerek ambalaj dünyasına kazandırılması, kartona dayalı ambalaj üretimini de büyük oranda etkileyeceğinin günümüzde konuşuluyor olması, sektörümüzü yeni bir viraja daha iteceğe benziyor.
Salgın – virüs belasından bir anda kurtulmanın ümidi ile sektörün zamana ayak uydurarak yeni ivmeler kazanacağı günlerin özlemi ile tüm meslek mensuplarına bereketli bir yıl dilerim.
