Mustafa Ertem:“Avrupa standartlarında kaliteli ve sağlığa zarar vermeyen kitaplar üretiyoruz”
Ertem Basım’dan Mustafa Ertem ve Aras Grup Genel Müdürü Hamdi Kaymak’la geçen yıl Aralık ayında yaptığımız ve Ocak 2018 tarihli Matbaa Haber’de yayınlanan röportajımızda konu yeni Komori web ofset 38S yatırımıydı. O görüşmemizde 16 sayfa 58 kesim kurutmalı 38S web ofset baskı makinesinin Mayıs sonunda kurulup sezona yetiştirileceği belirtilmişti. Geçen süre içerisinde makine Ertem Basım’ın Ankara Başkent OSB’deki tesislerine getirilip kuruldu. Ama Ertem Basım bir sürpriz daha yapıp sıfır olarak alınan makinenin yanına, aynı özelliklerde, çok iyi durumda bir Komori 38S web ofset baskı makinesi daha ilave etti. Kurulumları eş zamanlı olarak gerçekleştirilen iki makine de devreye alındı ve üretime başlatıldı.
Ertem Basım’ın 20 bin metre karelik tesisine kurulan yaklaşık 30’ar metre uzunluğundaki makinelerin ikisi de 4 renk, 16 sayfa ve kitap üretimine uygun ebat olan 58 kesim (578 mm). System 38S Komori web ofset baskı makineleri yüksek kalitede saatte 50 bin hızda, her türlü kağıda baskı yapabiliyorlar ve inline olarak Komori patentli birçok katlama sistemine sahipler.
Baskı öncesi ve baskı sonrası son derece güçlü olan matbaa, yeni makinelerle sezona güçlü bir şekilde girmiş durumda.
Ertem Basım’ın Ankara Başkent OSB’deki tesislerinde bu yatırımları, makinelerin özelliklerini, Ertem Basım’a yapacağı katkıları ve hedefleri Ertem Basım’ın sahibi Mustafa Ertem ve Aras Makine Genel Müdürü Hamdi Kaymak’la konuştuk.
Mustafa Ertem: “Avrupa standartlarında kitaplar üretmeliyiz”
İki adet kurutmalı web ile piyasaya hizmet vermeye başlıyorsunuz, bu süreç nasıl gelişti?
İlk baskı makinalarımızı aldığımızdan beri kurutmalı makine yatırımı hep aklımızdaydı ama geçmiş yıllarda bunu gerçekleştirme imkânımız olmadı. İlk kaliteli baskılarımızı ofset sistemlerle yaptık Fogra sertifikası aldık ve uluslararası düzeyde çok daha kaliteli kitaplar üretmeye başladık. Şimdi aynı baskı kalitesi için kurutmalı web almak zorunlu hale geldi. Avrupa standartlarında kitaplar üretmemiz gerektiğinin tamamiyle farkındayız.
Dünyada kurutmalı web üreticisi birkaç firma var. Yaptığımız araştırmalarda bizim için en iyisinin Komori olacağını gördük. Önceleri ikinci el bakarken çok hızlı bir şekilde sıfır makineye yöneldik. Aras Makina da bize bu konuda olağanüstü bir destek sağladı. Komori de böyle bir teknolojiyi Türkiye’ye kurmaya çok istekliydi. Bize özellikle zamanlama konusunda müthiş bir imkân tanıdılar normal koşullarda 10 -12 ayda üretilen makinayı 4 ay gibi bir zamanda yetiştirip bize getirdiler. Olağanüstü bir çalışmayla makinemiz sezona yetişmiş oldu.
İkinci makineye nasıl karar verdiniz?
İkinci el olarak piyasaya baktığınızda kurutmalı ikinci el makine bulamıyorsunuz. Böyle bir makine yok. Komori bir yandan bizim siparişimizin üretimini yaparken, Aras Grup bize bir öneriyle geldi. Uzak Doğu’da henüz satışa çıkmamış, çok iyi durumda bir makine olduğunu, bunun bize destek olabileceğini belirtti. Biz Aras’ın desteğini arkamıza alarak bu makineyi de getirdik. İkinci makinemiz de sıfır makineden hiç farklı olmayan komplike bir makine. İkisi de eş zamanlı kuruldu ve devreye alındı. Şimdi işlerimizin çok büyük bir kısmını bu kurutmalı makinalara yönlendirdik.
Coldsetleri elden çıkartmadınız ama…
Çok sayıda deneme sınavları üreten bir matbaayız. Hem deneme kitapçıklarını, hem optik kağıtlarını basıyor, hem de ülke çapında onların değerlendirmesi gibi organizasyonlar yürütüyoruz. Ticari makinelerde bu tarz siyah beyaz işlerin basılması lüks kaçabilir. Biz bu tür işlerimizi coldsetlerle yapmaya devam edeceğiz.
Komori System 38’in özellikleri neler?
Makinemiz 16 sayfa. 32 sayfa da olabilirdi ama o zaman makinenin uzunluğu 42 metreye kadar çıkıyor ve çok geniş bir alan işgal ediyor. Biz şimdi en az 10 metre yerden kazançlıyız. Ayrıca bu makineler çok düşük tirajlara kadar hizmet verebiliyor ve bunlardan aldığınız sonuç düz ofset makinelerinden aldığınız sonuçlarla birebir aynı. Birinci hamur kağıtlarda 70-80 tramı zorlayabiliyorsunuz.
İki makinemiz de aynı özelliklere sahip. Hatta ikinci el olan makine daha komplike bir makine. Bu makineyi çalıştıran matbaa ağırlıklı olarak magazin dünyasına çalışmış. Boya kontrol sistemleri gibi gelişmiş sistemler konmuş makineye. Ayrıca insert için de uygun. Aynı anda hem 4 sayfa hem 8 sayfa çıkartabiliyor. İki adet katlama sistemi var. Bildiğimiz klasik 16 sayfa katlamaların yanı sıra Baby Folder dediğimiz katlamayı yapıyor. Yolda kağıt ikiye bölünerek iki ayrı katlamaya girebiliyor.
İki makinemiz de çok benzer. Makineler elektronik olduğu için elektriğinizin stabil ve alt yapınızın düzgün olması gerekiyor. Ancak Organize Sanayi’de çalışacak makineler bunlar. İki makineye de çok ciddi soğutma grubu kuruldu.
Komori weblerde olabilecek herşey var. Makinelere hiçbir şekilde müdahil olmuyorsunuz; tüm boya kontrollerini kendisi yapıyor, kalıpları değiştirmek, baskıdan baskıya geçmek maksimum 2 dakika içerisinde oluyor. Bunlar inanılacak rakamlar değil, görmek lazım. Sekiz kalıp değişiyor, baskıya hazır hale geliyor, Bir düğmeye basıyorsunuz baskı kalıpları değişiyor, öbür düğmeye basıyorsunuz baskıya geçiyor. Her şeyi kendisi ayarlıyor.
Baskı için en düşük rasyonel rakamlar nedir?
Biz bu makineyle 2000-3000 tirajları rahatlıkla basabiliyoruz.
Şu anda kapasiteniz ne oldu?
Komori’lerle günde 1 milyon forma daha kapasite artışımız oldu
Bu da güçlü bir baskı öncesi ve baskı sonrası desteği gerektiriyor…
Baskı öncesinde çok güçlü CtP desteği gerekiyor. CtP kalıpta kapasite olarak günlük 4000 kalıba kadar çıktık. 2000-3000 kalıpla çalıştığımız günler oluyor.
CtP tarafında Fuji CtP kullanıyoruz. Her biri saatte 70 kalıp üreten 3 adet Fujifilm CtP yeni devreye girdi. Sırf onlardan saatte 200 kalıbın üzerinde üretimimiz var.
Baskı sonramız zaten çok kuvvetli. Üç cilt makinemiz, bir adet 24 istasyon harman makinemiz var. Bu dört cilt makinesi demek. Bizim makinelerin hepsi de profesyonel makineler ve hepsi sıfır alındı. Çok iyi bakıldıkları için hala çok iyi durumdalar. Kapasiteli makineler.
Yer sorununu nasıl çözdünüz?
Yer sıkıntımız yok. Yerimiz vardı. Matbaadaki makinelerin yerini değiştirdik ve biraz tadilat yaptık. Şu an iki yeni kurutmalı web de yan yana çalışıyorlar.
“Çocuklarımız zehirli maddelerle temasta olmayacak”
Peki bu yatırımlar Ertem Basım’a ne kazandırdı?
Komori’ler çalışmaya başladıktan sonra müşterilerimiz ağırlıklı olarak kurutmalı makineye yönelmeye başladı. Bu da şunu gösteriyor ki artık bundan sonra piyasada Coldset’lerin ürettiği kitaplar değil kurutmalı makinaların baskıları kabul görecek. Çünkü çocuk kitabı eline aldığı zaman kurutmalı baskıda boya ile temas etmiyor. Coldsetlerde ne olursa olsun mutlaka boyayla temas ve koku oluyor. Amacımız çocuklarımıza daha sağlıklı kitaplar verebilmek.
Bakanlık geçen yıldan başlayarak bazı kitapları kuşe kağıda geçirdi. Fiziksel olarak daha güzel, çocuklar için daha sağlıklı kitaplar amaçlandı. Kuşe kağıda baskı doğru bir yaklaşım. Avrupa da aynı uygulamayı yapıyor ve kitapları kuşe kağıda basıyor. Hatta üzeri daha az kuşe olan kağıtlara baskı yapıyorlar.
Muhtemelen yakın zamanda biz de bu kağıtlara geçeceğiz. Hem maliyetleri biraz daha düşüreceğiz hem de kullandığımız kağıtlar geri dönüşümlü olacak ve ekonomiye yeniden kazandırılacak. Yani hiçbir şekilde selüloz kullanmadan bu kağıtlar defalarca dönüştürülerek kullanılabilecek.
Komori kurutmalı web ofsetlerde kağıt, yapısına göre 100-170 derecelik bir fırından geçiyor. Boyanın tüm kimyasal kokuları yok edilmiş oluyor. Kağıt üzerinde hiçbir şekilde boya kokusu kalmıyor. Fırından çıkıp silikon havuzuna giriyor. Bu da çocuğun boyayla temasının tamamen kalkmasını sağlıyor. Böylelikle çocuklarımıza en az zararlı kitapları vermiş oluyoruz.
Sadece kağıtta, baskıda değil, spiralde de bu böyle. Geçen yıl yaşadığım bir örnek olayı paylaşayım: Bizim İngiltere’de de şubemiz var, biliyorsunuz. O kanaldan spiral isteği geldi. Bu istekle birlikte 3 sayfalık da bir metin geldi. Spiral ham maddesinin üretimi, içinde olması ve olmaması gerekenler konusunda bir prospektüs. Bizim ülkemizde hâlâ PVC spiral kullanılıyor Avrupa kesinlikle PVC kabul etmiyor. Su şişelerindeki gibi granür PET 01 kullanıyorlar. Biz de oradan görerek bu malzemeye geçtik. Spirallerimizde PET 01’i kullanıyoruz. Flamentlerimizi Renztürk hazırlıyor. Spirali kendimiz üretiyoruz. Kitaplarımızın arkasına da bunu yazıyoruz.
Elimden geldiğince, imkanlarım ölçüsünde sağlıklı ürünler çıkartmaya çalışıyorum. Asıl hedefimiz olan insana duyarlılığı ticari weblerimizle gerçekleştirmiş olduk.
Türkiye’de büyük miktarlarda spiral kitap üretiliyor mu?
Spiral kitap bir furya olarak başladı sonra hız kesti. Çünkü kitapçılar bahsettiğim nedenlerden dolayı spiral ürünleri vitrinlerine çıkartamıyorlar. PVC spiraller ısıdan çok etkileniyor ve çok kırılgan, dokunduğunuzda çıtır çıtır kırılabiliyor, sıcağı gördüğünde kendini bırakabiliyor. Bizim kullandığımız PET spirallerde öyle bir şey yok. Şu an bizim çalıştığımız yayınevlerinin hemen hepsi spirali kitap da üretiyor.
“Hedefimiz eğitim dünyasına en iyi kitapları üretebilmek”
Önümüzdeki süreçte müşteri portföyünüzde bir değişiklik olacak mı?
Benim hiçbir zaman böyle bir düşüncem olmadı. Dershane ve okul kitaplarıyla başladım o çizgide devam ediyoruz. Aslında aldığımız makineler magazin ve insert için ideal makinalar ama benim hiçbir zaman böyle bir idealim olmadı. Sert kapak hatlarını kurduğumuz zaman da birçok ajanda firması promosyon işleri önerdiler ben çizgimi bozmadım, Avrupa’da olduğu gibi çocuklara sert kapaklı kitaplar basacağımızı söyledim.
Tahmin ediyorum bizim ticari weblerimiz sadece kitap üreten makineler olarak kalacaklar. Hedefimiz eğitim dünyasına en iyi kitapları üretebilmek.
Esnek kapakta kapasiteniz nedir?
Esnek kitap hattımız da otomatik olduğu için günde 40 bin üretim kapasitesine sahip. Şu anda çalıştığımız yayınevlerinin çoğu esnek kapağı istiyorlar. Esnek kapaklar hem kitabı sağlam hale getiriyor hem de daha albenili yapıyor. Böylelikle çocuklar kitaplarına sahip çıkıyorlar.
Bu yıl ders kitapları için ihaleler gecikti, ne düşünüyorsunuz?
Ben yıllardır devlet ihalelerine giren bir matbaa olmadım. Bizim işimiz özel sektör için yardımcı kaynak üretmek.