Dört matbaadan birinin ihracatının olduğuİSTANBUL matbaalarında olumsuz beklentiler Anadolu’ya kıyasla çok daha düşük
Anketimize İstanbul’un 25 ilçesinden 75 firma sahibi ve yöneticisi katıldı
(Haber Merkezi) Matbaa Haber’in ‘2018 Beklentiler Anketi’ çalışmasının İstanbul ayağını Ocak ayı içinde tamamladık. Anket için kentin her ilçesinden 400 matbaacı arandı, 25 ilçeden 75 matbaacı anketimize katıldı. Tablo 1, ankete katılan matbaacıların ilçelere göre dağılımını gösteriyor.
Tablo 1: Matbaa Haber 2018 Beklentiler Anketi’ne katılan İstanbul firmalarının ilçelere göre dağılımı
İstanbul matbaalarında olumsuz beklentiler Anadolu’ya kıyasla çok daha düşük
Anketimize katılan İstanbul firmalarının % 40’ı 2018’in işleri bakımından ‘durağan’ geçmesini bekliyor. Sadece bir matbaacı çok iyimser; iyimser olanlarla birlikte 2018’in olumlu geçeceğini öngören matbaacıların oranı % 37.3; 2018 hakkında kötümser ve çok kötümser olanların oranı ise % 22.7 olarak belirlendi. Altı matbaacı, çok kötümser olduğunu belirtiyor.
İstanbul’da dört matbaadan birinin ihracatı var
İstanbul firmalarının % 26.6’sı ihracat yapıyor. Bu diğer illerin ortalamasının iki katından daha yüksek bir oranı temsil ediyor. İhracat yapan matbaa oranı, ambalaj – etiket matbaalarında ankete katılan ambalaj – etiket matbaalarının % 59’unu oluşturuyor. Ticari matbaalarda ihracat yapanların oranı % 18.2’de kalıyor. İhracatı % 25’in üzerinde olan 4 firma etiket – ambalaj matbaaları arasında yer alıyor. Bunların 3’ünün ihracatı % 51’in üzerinde. Tablo 3’te ihracat yapan matbaa sayısını ve ihracat oranlarının dağılımını görebilirsiniz.
Siyasi, ekonomik istikrarsızlık ve dış etkenler en önemli tehdit olarak görülüyor
Ankete İstanbul’dan katılan 75 matbaa yöneticisi ve sahibinin (‘hepsi’ seçeneğini işaretleyenler dahil) 59’u siyasi, ekonomik istikrarsızlık ve dış etkenleri 2018 için işlerinin geleceği bakımından en önemli tehdit olarak görüyor. Bunlardan 21’i Tablo 4’te yer alan tüm şıkları tehditler arasında işaretlerken, birden çok şık işaretleyen matbaacılar genellikle fiyat rekabetini ve kalifiye personel sıkıntısını da tehdit olarak görüyorlar. Yine ‘hepsi’ şıkkı ile birlikte fiyat rekabetinden 39 matbaacının, kalifiye personel sıkıntısından 26 matbaacının kaygılı olduğu görülüyor. Tablo 4’te ayrıntıları görebilirsiniz.
İstanbul firmalarının yaklaşık % 43’ünün bir yatırım planı var
Ankete İstanbul’dan katılan 75 firmanın 17’si karton, oluklu ya da esnek ambalaj veya etiket üreticisi. Ticari matbaaların (toplam 55 firma) % 36.4’ünün yatırım planı var. Yatırım planları arasında 18 makine ve 2 personel yatırımı bulunuyor. Ambalaj – etiket matbaalarının ise yaklaşık % 59’unun yatırım planı var. Basım sektörünün tüm alanlarından ankete katılan İstanbul firmalarının yaklaşık % 43’ünün küçük (personel eğitimi) ya da büyük (ambalaja dönük makine, bina) bir yatırım planı var. Yatırım planı olan 10 ambalaj – etiket firmasının 8 makine, 2 yazılım ve 2 bina yatırımı projesi bulunuyor. Üç dijital baskı firmasından ikisinin 2 makine ve 1 personel eğitimi projesi 2018 için planlanmış bulunuyor. Ayrıntıları Tablo 5’te görebilirsiniz.
Ofset baskı makineleri gündemde
Sektör makinelerini yenilemek istiyor. Planlanan makine yatırımlarına bakıldığında, 12 ticari ofset baskı makinesi ilk sırada yer alıyor; aynı zamanda 3’ü ticari matbaalar tarafından 5 ambalaja dönük ofset baskı makinesi düşünüldüğü görülüyor (Tablo 6). Halen etiket basan iki firma ofset baskı makinesi yatırımı planlarken, üç ticari matbaanın ambalaja dönük ofset baskı makinesi planı var. Baskı öncesi ve baskı sonrası yatırımları aynı düzeyde. Dijital yatırımına ilgi baskın olmasa da toplam makine yatırım planları içinde dikkati çekecek oranda (% 16.7). Toplam 5 dijital baskı makine yatırımı planlayanların 2’si dijital baskı merkezi, 2’si etiket matbaası.
İstanbul’da matbaacılar ‘bekleyip görmek’ istiyorlar
İstanbul’da anket için yanıt alma oranı Anadolu’dan çok daha düşük oldu. Birçok matbaacı işlerinin yoğunluğunu gerekçe göstererek vakit ayırmak istemedi. Bizi zorlamış olsa da, bu yoğunluğu anketin amacı bakımından olumlu haneye yazabiliriz.
Sonuçlara gelince, matbaacılar İstanbul’da Anadolu’ya kıyasla binde iki oranında daha iyimser. Kötümser ve çok kötümser olanların oranı Anadolu’ya kıyasla % 12.4 daha az. Bunu çok büyük bir metropol olmanın sağladığı iş çeşitliliğine, kısmen daha ekonomik ve kolay tedarik imkânlarına bağlayabiliriz.
Ankete verilen yanıtlarda en yüksek oranda temkinlilik göze çarpıyor. Matbaacılar bekleyip görmek istiyorlar. Bu yıl işlerinin durağan olacağını düşünen matbaacılar arasında “iyimser olmak istiyoruz ama endişeliyiz, 2018 için iyi şeyler söylenmiyor” diyenler var.
Aslında bugünlerde nereye gitseniz, benzer sözler duyabilirsiniz. Biz, bu endişelerin perdelediği çoğu ertelenmiş yatırım planlarını, görünür kılmak istedik.
Anketimize katılan 75 firmanın 32’sinin yatırımı düşünmesi, 20’sinin donanım eksikliğini işletmesinin geleceği için bir tehdit olarak görmesi, tüm olumsuzluklara rağmen sektördeki potansiyele dikkati çekiyor.