SISTRADE Software Consulting SA Yönetim Kurulu Üyesi Paulo do Souto
“Basım ve ambalaj sektörü için fiyat teklifi hazırlamak, teklifi teknik olarak detaylandırılmak konusunda SISTRADE kadar teknik bilgiye sahip olan bir yazılım üreticisinin bulunmadığını düşünüyorum.”
(Porto, Portekiz) SISTRADE Kullanıcılar ve İş Ortakları Konferansı esnasında SISTRADE Yönetim Kurulu Üyesi Paulo do Souto, Matbaa Haber’in sorularını yanıtladı.
Şirketin büyümesinde hangi alanlara odaklanıldı ve bugün SISTRADE hedeflerinin neresinde?
Kuruluşumuzdan itibaren basım ve ambalaj sektörünü bir hedef olarak belirledik. O yıllarda Portekiz’de kullanılan yazılımlar genellikle dışarıdan geliyordu ve bu yazılımlar bir şekilde güncellenemiyor, ayakta kalamıyorlardı. Biz kendimiz yeni gelişmelere ayak uydurabilecek bir yazılım geliştirmeye karar verdik. Baskı ve ambalajda uzmanlaştık. Baskı ve ambalajda birçok sektör (ofset baskı, flekso, rotogravür, dijital baskı, letterpress) var. Böyle olunca tek bir sistem olarak bunların hepsine cevap veremeyeceğimizi anladık ve özelleşmeye gittik. Bunun yanında, Portekiz büyük bir ülke değil, İstanbul ve Türkiye kadar büyük bir piyasası yok. Bu da bize şöyle bir bakış açısı getirdi: Eğer sadece ofsete yoğunlaşsaydık birkaç firma müşterimiz olacaktı ya da sadece etikete yoğunlaşsaydık yine birkaç müşterimiz olacaktı. Portekiz içerisinde birçok kesimden farklı firmalara ulaşarak onlardan bir nevi know-how temin ederek farklı şekillerde uzmanlaşmış bir sistem geliştirmeye başladık. Dikkat ederseniz, müşterilerimiz belli yerlerde etiket, belli yerlerde ambalaj alanında uzmanlaşmış olabiliyor.
2000 sonrasında bu gelişmelerle beraber yazılımımızı ülke dışına da ihraç etmeye başladık. 2003 yılında önce İspanya’ya verdik, daha sonra Avrupa’nın diğer ülkelerine, Türkiye’ye ve hatta Uzak Doğu’ya açıldık. Bu genişleme ile beraber, know-how yanında teknoloji de taşımış olduk. Başlangıçtan bu yana yazılımımız ağ (web) tabanlı ve çok dilli bir sistem. O tarihlerde web tabanlı bir sistem pek yoktu. En son Bulgaristan’da bir müşteriye kurduk ve çok yakında yazılım Bulgarca olarak da kullanılmaya başlanacak.
Piyasaya belli bir ürünle ve bilgiyle çıktık ve onu vermeye başladık. Bu olurken piyasa da bize reaksiyon göstermeye başladı ve biz de piyasadan birçok şey öğrendik. Örneğin Türkiye’de Ekol Ofset’ten çok şey öğrendik ve bu bilgilerin birçoğunu sistemimize dahil ettik, farklı yerlerde uyguluyoruz. Farklı yerlerdeki müşterilerden gelen bilgilerin sistemin bir parçası olmasıyla bu karşılıklı bilgi akışı sayesinde sistem büyüdü ve global ölçekte herkes birbiriyle bilgi alışverişi şansına kavuştu. Bu bir yandan da bizim yaşam döngümüz haline geldi.
Bunu yaparken bir yandan da şirket yeni elemanlar ve yeni bina alarak büyüdü. Açılıştaki kısa konuşmam da değindiğim; SISTRADE’in büyümesinin müşterileri sayesinde gerçekleştiği ve bunun devam etmesinin, şirketin müşterileriyle beraber bu yaşam döngüsünün daha da büyümesi ve karşılıklı bilgi alışverişinin genişleyerek devam etmesi gerekliliği idi. Konferansın son konuşmasında SISTRADE’in 2020 ve sonrasındaki hedeflerinden bahsedildi. Ondan önceki konuşmalarda bahsedilen Endüstri 4.0, bulut sistemler, akıllı sistemler, web tabanlı sistemler, uzaktan takip ve kontrol sistemleri, tüm bunlar SISTRADE’in renkleri. Bunlar, 2020 sonrasında SISTRADE’in 2020 hedeflerinde de göz önünde bulundurduğu konular olacak.
Halihazırda SISTRADE cirosunda ihracatın oranı nedir?
Genel olarak ihracatımız % 60’ın üzerindedir. Ama Portekiz’de basım ve ambalaj sektörleri dışından da ciromuza katkıda bulunan müşterilerimiz var. Sadece baskı ve ambalaj sektörlerini dikkate aldığımızda, ciromuzun çok büyük bir oranının ihracattan geldiğini söyleyebilirim. Küresel anlamda şöyle bir şey de var: Belli bir ülkede bir başarı yakalanıyor. Sonra o ülkede politik, ekonomik veya farklı bir nedenle bir dalgalanma ve duraklama olursa, hemen etrafındaki pazarlarla ilgileniyoruz. Türkiye’de yaşanan gelişmelerin ardından Bulgaristan, Katar, Suudi Arabistan, Lübnan ve Hindistan gibi pazarlarla da ilgilenmeye başladık.
Dünya çapında kaç kişilik kadronuz var?
Dünya çapında 60 çalışanımız var. Bu ay Porto ofisimize iki kişi daha katılacak. Müşterilerimiz ve işimiz büyürken insan kaynakları olarak da büyümemiz ve yeni kadroların müşterilerimize hizmet verecek SISTRADE danışmanları olarak yetiştirilmeleri, eğitilmeleri de gerekiyor.
Türkiye’de basım ve ambalaj sektöründe halen farklı ERP, MIS sistemleri kullanan firmalar ve kullanmaya aday firmalar var. Bunlar belli bir ölçeğe ulaşmış, yazılıma yatırım yaparak bir sıçrama yapmanın beklentisi içinde firmalar… Onlar için SISTRADE nasıl bir fark yaratmayı vadediyor?
Türkiye piyasası da diğer piyasalara benzer şekilde algılandı. Türkiye piyasası oldukça iyi know-how’a sahip. Bu anlamda çok fazla bilgi vermemiz gerekmedi. Piyasa çok gelişmiş ve gelişmeye devam ediyor. Yeni öğreteceğimiz bir şey olmayınca, Türkiye’de ne gibi bir fark yaratabiliriz? Bu dünyanın diğer yerlerinde olandan farklı değil. Türkiye’deki tedarikçilere şöyle bir meydan okumada bulunmak istiyorum. Fiyat teklifi hazırlamak anlamında, teklifin teknik olarak detaylandırılması konusunda SISTRADE kadar teknik bilgiye sahip olan bir yazılım üreticisinin bulunmadığını düşünüyorum. Şu anda Ekol’ün kullandığı, ürün detaylarını girebileceğiniz ve size bir teklif oluşturan başka bir yazılım olmadığını düşünüyorum. Sadece Türkiye’de değil, dünyanın pek çok bölgesinde yazılım açısından durum böyledir.
Bunu ‘bir şirketin maliyetlerini oluşturan tüm unsurları, çok yönlü olarak ve tüm ince ayrıntılarıyla biliyoruz’ anlamında mı söylüyorsunuz?
Evet; SISTRADE ürün maliyetinin detaylandırılmasını hiçbir şirketin yapamayacağı kadar iyi yapıyor. Bunu sadece şirketin yapısal maliyetleri anlamında değil, teknik maliyetleri için de söylüyorum. Herhangi bir ERP sistemi üretim ve maliyet konularında uzmanlaşmış olabilir; SISTRADE’in sistemi bunun yanında teknik konulara da hakim olduğu için bir maliyet detayına erişebiliyor. Ekol Ofset’te ambalaj konusunda teknik detayları verebildiği gibi Sentez Ambalaj’da flekso baskı konusundaki detayları verebiliyor. Bu etiket için de geçerli. Herhangi bir yazılım geliştirici, bu alanlardan herhangi birinde uzmanlaşmış ve yazılım geliştirmiş olabilir; SISTRADE bu alanların hepsinde uzman ve beklentilere yanıt verebiliyor.
Bazı matbaalar kendi bünyelerinde eğitimli kadrolar eliyle ya da dışarıdan hizmet satın alarak, kendi işletmelerine ve iş süreçlerine özel yazılımlar hazırlatıyorlar. SISTRADE’in sistemi bu talepleri de karşılama konusunda ne kadar esnekliğe sahip?
Tabii bu konuda firmalar kendi özelinde bir yazılım geliştirebilirler veya dışarıdan bir firmadan kendi özelliklerine göre bir yazılım geliştirilmesini talep edebilirler. Fakat bu yazılım geliştirilirken başvurulan kaynak nedir? Neye göre böyle bir yazılım geliştiriliyor? Kuşkusuz o şirketin yöneticilerine göre bir yazılım geliştiriliyor. Yazılım geliştirmenin kendi başına bir maliyeti var. Bunu yapmak aynı zamanda bir ekip oluşturmayı ve onun maliyetini karşılamayı gerektiriyor. Biz burada 24 ülkeden müşterilerin istekleri doğrultusunda bir sistem geliştiriyoruz. O ülkelerdeki müşterilerimiz bizi besliyorlar ve onların istekleri doğrultusunda bir yazılım geliştiriyoruz. Bir firmanın bunu kendi istekleri doğrultusunda yapmasıyla, global bir firmanın bunu yapması arasında tabii ki çok büyük farklar var. Bir firmanın piyasadaki bütün gelişmeleri takip etmesi imkânsız. Örneğin bu konferansta bahsi geçen, sanal gerçeklik konusundaki gelişmeleri takip edebileceklerine ve yazılımlarını buna göre uyarlayabileceklerine ihtimal vermiyorum. Bizim sistemimizde, farklı firmalardan görüşler ve istekler bir arada toplanarak oluşturulmuş bir yapı söz konusu ve bu yüzden aralarında çok büyük farklar var.
İşletmesine otomasyon sistemi, ERP, MIS sistemleri kurmamış bir potansiyel müşteride sağlayabileceğiniz pratik avantajlar, yararlar nelerdir? Hangi delikleri kapatacaksınız?
Genel olarak bir yanıt vereyim: Örneğin böyle bir sistemi (müşteri siparişi, fiyat teklifi, üretimi, faturalaması gibi bir sistemi) aldığınızda, en çabuk görebileceğiniz fark, ham madde tarafında, stok yönetiminde % 3-5 arasında kârlılıktır. Üretim açısından da, üretimde yanlış giden herhangi bir şeyi gerçek zamanlı olarak gördüğünüz için üretimi de kontrol altına almış oluyorsunuz. Artık elinizde gerçek zamanlı bilgi var.
Müşteriye bir fiyat teklifi veriliyor. Piyasadaki çoğu örnekte bizimki kadar detaylı bir fiyat teklifi verilemediği için, bir iş gerçekten bir firmaya kâr getiriyor mu yoksa zarar mı yazacak, bu bilindiği için sistemimiz o işi kâr / zarar tablosuna göre yapmak veya yapmamak kararının çabuk bir şekilde verilmesini sağlıyor.
Kendisi yazılım üreten firmalar için şunu belirtmeliyim: Siz yazılımcıya halihazırdaki çalışma sisteminize göre bir yazılım hazırlatacaksınız ve aslında pek bir değişiklik yapmamış olacaksınız. Ama SISTRADE gibi bir yazılımla iç organizasyonunuzda da yeni bir şey yapma ve daha ileriye bir adım atma şansına sahip olacaksınız. İlkinde kendi resminiz yazılıma dökülmüş olacak, ikincisinde daha ileri bir adım atmış olacaksınız.
Yazılımcınız baskı ve ambalaj prosesini bilmeden firmanıza geliyor ve istekleriniz doğrultusunda bir yazılım hazırlıyor. Bizim ekibimiz ise 24 ülkeden müşterilerin istekleri doğrultusunda hazırlanmış, farklı ve daha ileri unsurlar içeren bir çözüm sunuyor.
Geleneksel küçük ve orta ölçekli matbaacılar arasında yılın sonunda hesap yapma ve gelecek yıl için kararlar alma alışkanlığı yaygındır. Sizin yazılımlarınızı kullanarak, yılın herhangi bir döneminde gelecek için sağlıklı kararlar alabilecek verilere sahip olmak mümkün mü?
Aslında tüm hedef, ilk günden senenin sonu ile alakalı bir analiz yapabilmektir. Bir senenin, iki senenin sonunda karar alabiliriz ama tren çoktan kaçmış olabilir. Zaten bütün amaç çok dinamik ve hareketli bir piyasada tam zamanında gelişmeleri görüp doğru ve isabetli kararlar alabilmek içindir.
Örnek olarak envanter işlemini verebilirim. Portekiz’de envanter hükûmet, ilgili görevliler ne zaman isterse verilmek zorundadır. Oysa gittiğim birçok yerde envanter bir senenin sonunda stoklar sayılarak görülebilir durumdadır. Bir şirket yöneticisi envanterde ne olduğunu anlık olarak görebilmek zorundadır. Yazılım kullanmıyorsanız, örneğin elektronik olarak hükûmet tarafından hedeflere ilişkin talep edilen bilgileri anında karşılamanız mümkün değildir.
SISTRADE ilk kez bir müşteri konferansı düzenliyor. Beklentileriniz ve katılım ne oranda örtüştü? Firmanız yakın gelecek için neler planlıyor? İlk adımlar olarak yol haritasında neler var?
Konferans beklentilerimin ötesine geçti. Tatil aylarında beklentilerimizin üzerinde bir katılım oldu. Kırk kadar müşterimiz firma, bazıları birden fazla kişiyle buradalar. Ayrıca 50 kadar potansiyel müşteriden katılımcılar var. İş ortaklarımızla birlikte buradaki firma sayısı 70’i buluyor. Bunun yanında 135 kişi için ödemeler yapıldı ve % 80’ine yakını buradalar. Şunu da vurgulamak istiyorum. Bu ilk kez yaptığımız bir organizasyon ve buradaki ana amaçlarımızdan biri şuydu: SISTRADE’in de tabii ki diğer firmalar gibi hataları var ve burada herkesi bir araya getirerek, ortaklık ilişkisi gibi gördüğümüz müşteri ilişkilerini geliştirmek için, müşterilerimize elimizden geldiği kadar destek sağlayacağımızı ve ilişkimizi müşteri – tedarikçi ilişkisinden öte bir iş ortaklığı ilişkisi olarak gördüğümüzü ve bunu bir aile şeklinde gerçekleştireceğimizi, hatalarımız varsa düzelteceğimizi onlara gösterebilmekti. Bunu da sağlayabildiğimize inanıyorum ve müşterilerimizin de bunu anladıklarını ve paylaştıklarını düşünüyorum.
Bu konferans, müşterilerin de deneyimlerini birbirleriyle paylaşmalarını sağladı.
Kısa vadeli hedef olarak ilk adımda SISTRADE’in yeni elemanları istihdam ederek yetiştirmesi geliyor. Yeni müşterilere odaklanmaktan ziyade, mevcut müşteri tabanına daha iyi hizmet verebilmesi için bunu yapması gerekiyor.