Furkan KARAGÖZ / hubergroup Türkiye Satış Şefi
Ofset baskı suyun yağı itmesi prensibine dayanan düz bir baskı sistemidir. Baskının gerçekleşmesi su ile mürekkebin ilişkisine bağlıdır. Bugün matbaacılık sektöründe en fazla tercih edilen baskı yöntemidir.
Birçok farklı baskıaltı malzemelerine basılabilmesi, yüksek makine hızlarında çok iyi performans gösterebilmesi ve yüksek baskı kalitesi sebebiyle oldukça tercih edilen bir baskı tekniğidir. Ofset baskıda kullanılan geleneksel kurutma sistemleri baskıaltı malzemesi tarafından emilerek kurumanın yanı sıra oksidasyon yoluyla kurumadır. Konvansiyonel sistemlerin şu anda yaygın şekilde kullanılmasının yanı sıra birçok dezavantajı da vardır. Bu sistemlerin yanında artık UV (ultra-viyole ışık) kurutmalı sistemler oldukça revaçtadır. Bu sistemleri kullanmanın ofset baskı yapan firmalara oldukça avantajları bulunmaktadır.
UV kurutmalı sistemler geleneksel kurutma sistemlerine göre oldukça avantajlıdır. Anlık kürlenme, yüksek baskı hızı, az bir püskürtme tozu ihtiyacı, haznede kuruma probleminin olmaması, birçok farklı baskıaltı malzemesine çok rahat biçimde basılabiliyor olması, baskıdan sonra mürekkep film kalınlığında azalma olmaması, baskı sonrası renk değişikliği olmaması ve baskı sonrası mükemmel kimyasal ve fiziksel direnç geleneksel sistemlere göre avantajlarıdır. Bu avantajlar ofset baskı yapan firmalar için de tercih sebebi olacaktır.
UV sistemlerin önemli avantajlarından biri de birçok farklı baskıaltı malzemesine baskı yapılabiliyor olmasıdır. Baskıaltı malzemelerini genel olarak ikiye ayırabiliriz. Birinci grup emici olan yüzeyler, ikinci grup ise emici olmayan yüzeyler. Bugün karma baskıaltı malzemeleri de oldukça fazla kullanılmaktadır.
Emici olan yüzeyler: Burada ilk grupta emici olan yüzeyler vardır. Bunlar kağıt ve karton grubudur. Bu grupta kaplanmış kağıtlar mat ve parlak olmak üzere oldukça önemli bir yer tutar. Bir diğer grup ise geri dönüşüm kağıtlarıdır. Bu grup da ambalaj sektöründe oldukça fazla kullanılmaktadır. Bir diğer grup da kaplanmamış kağıtlardır. Önemli bir grup da etiket sektöründe kullanılan termal kağıtlardır. Kağıt ve karton grubunda emilim olduğu için parlaklık kaybı, koku fazlalığı, kötü kürlenme ve kötü sürtünme direnci gibi dezavatanjları bulunmaktadır. Hem ticari matbaacılıkta hem de ambalaj alanında en fazla kullanılan baskıaltı malzemesidir. UV baskılarda baskı sonrasında sürtünme direnci beklentisi yüksektir.
Karma baskıaltı malzemeleri: Bu malzemelerin ilki plastik bileşik malzemelerdir. Bu malzeme polietilenli kartondur. Polietilenin kartona kaplandığı baskıaltı malzemesidir. Bu malzeme hem kartonun üstüne kaplama olarak uygulanmakta hem de kartonun üstüne ve altına kaplama olarak uygulandığı malzemeler de vardır. En çok gıda ambalajları, dondurulmuş ambalajlar, dondurma, margarin ve tereyağ vb. ambalajlarda kullanılmaktadır. Mürekkep açısından ise yüzeyde tutunma ve sürtünme direncinin yüksek olması gerekmektedir. İkinci malzeme ise karton üzeri alüminyum folyo ya da metalize dediğimiz malzeme çeşitleridir. Bu malzemeler de özellikle ambalaj sanayiinde parfüm kutularında, içecek etiketlerinde ve çeşitli çikolata ambalajlarında kullanılmaktadır.
Emici olmayan yüzeyler: Bu malzemeler genel anlamda plastik malzemeler ve plastikten üretilen çeşitli türevleridir. Bu malzemeler PVC, OPP, PET, PE,PC, PA, ABS’dir.
PVC: Şeffaf ve opak olmak üzere çeşitleri bulunmaktadır. Güneş ışığı ve ağır hava koşullarından görece daha az etkilenen işlerde kullanılır. Ağırlıklı olarak kredi kartlarının üretimi, market kartları, bardak altlığı, mouse pad benzeri promosyon ürünlerinde özellikle tercih edilen bir baskıaltı malzemesidir.
OPP: Uv baskıya uygun kimyasal yapısı itibariyle esnek bir malzemedir. Kıvırmaya ve yapıştırmaya uygundur. Birçok alanda kullanıma açık bir malzemedir.
PET: UV baskıya uygun ofsette kullanılan bir malzemedir. Corona değeri baskı yüzeyinde tutunma için oldukça önemlidir.
Emici olmayan yüzeyler için mürekkepler
Emici olmayan yüzeylerde kullanılan malzemelerde mürekkepten beklenen en önemli özellik yüzeye tutunabilmesidir. Bunun için doğru mürekkep seçimi çok önemlidir. Tutunmayı etkileyen bir çok parametre vardır. Bunlardan bir tanesi baskıaltı malzemesinin Corona değeridir. Yüzey gerilim değeri birçok üreticinin tavsiyesi en az 38 N/m olmalıdır.
Baskı yüzeyinde tutunmayı artırıcı bir başka özellik de primer dediğimiz ürünlerin kullanılmasıdır. Bu malzemeler de baskıaltı malzemesinin yüzey gerilimini ayarlayarak yüzeyde tutunmayı önemli ölçüde artırmaktadır.
Bir başka önemli nokta da nemlendirme sisteminde kullanılan hazne suyu katkısı ve mürekkep – su dengesinin sağlanmasıdır. Baskıaltı malzemesi emici olmadığı için kullanılan hazne suyu katkısı bu malzeme türüne uygun olarak seçilmelidir. Bu şekilde seçilen hazne suyu kalıbın minimum su miktarıyla yeterince ıslanmasını sağlayarak nemlendirme işlemini başarı ile sağlar.
Tutunmayı etkileyen en önemli parametre de daha önce belirttiğimiz gibi doğru mürekkebin kullanılmasıdır. Yüzeye tutunmayı doğrudan etkiler. Burada mürekkebin emici olmayan yüzeylere uygun olması gereklidir. Mürekkebin özlülüğü de düşük film kalınlığı ile çok çabuk kurumayı sağlayarak tutunmaya önemli bir katkı sağlar.
Mürekkepten farklı olarak kullanılan lak da önemlidir. Burada genellikle su bazlı dispersiyon laklar, UV kurutmalı laklar kullanılmaktadır. Bu lakların tutunma özelliği baskının performansını etkiler. Bu lakların kullanılan mürekkeple uyumu da oldukça önemlidir. Kullanılan bu laklarla fiziksel ve kimyasal direncin artırılmasının yanı sıra parlaklık efekti de verilmektedir.
