Ali CAN / hubergroup Türkiye Teknik Destek Uzmanı
Ofset baskı sistemlerinde kullanılan hazne suyu konsantreleri stabil bir baskı için oldukça önem arz etmektedir.
Özellikle ofset baskı sistemlerinde mürekkep ve su dengesi baskı operatörlerinin basım işlemi esnasında, haznedeki mürekkebi baskıaltı materyaline transfer edebilmeyi sağlıklı bir şekilde sağlayabilmesi adına hazne suyu ile mürekkebi doğru ilişkilendirmelidir.
Peki doğru hazne suyu konsantresi ofset baskıda ne gibi avantajlar sağlamaktadır?
Hazne suyu konsantresi;
Baskı makinesi, nemlendirme ünitesi, baskı kalıbı, kağıt ve ofset baskı mürekkebi gibi bütün baskı öğeleri ile uyumlu olmalıdır.
Ofset baskının ilk yıllarında musluk suyunun hiçbir işleme tabi tutulmadan direkt olarak kullanılması uygun olabilir şeklinde bir görüş vardı. Günümüzün modern hazne suyu katkıları, kullanılan musluk sularına adapte edilerek hazırlanmaktadır.
Hazne suyu katkıları, hazne suyuna aşağıdaki özellikleri kazandırmalıdır:
-
pH’ı ayarlamalı ve sabit tutmalı
-
Yüzey gerilimini ayarlamalı
-
Baskı kalıbını korozyona karşı korumalı
-
Su – mürekkep dengesi ayarını sabit tutmalı
-
Makine parçalarının korozyonunu önlemeli
-
Anti mikrobiyal özellikli olmalı
İyi bir hazne suyu, olması gereken optimum yüzey gerilimini sağlayabilmeli; yani başka bir ifade ile hazne suyu içinde bulunan yüzey gerilimi ajanları, kalıbın üzerinde iş olmayan yerlerde (baskısız alanlarda) homojen bir şekilde dağılmalı, bir birim daha fazla alan kaplayarak, daha az su ile baskı yapabilme olanağı sağlamalıdır.
Ofset baskıda kullanılan suyun sertlik derecesi 8-12 Alman sertliği olmalıdır.
Kısaca su sertliğinden bahsedecek olursak; suyun içinde çözünmüş olan kalsiyum ve magnezyum tuzları total su sertliğini belirler.
Almanya’da total sertlik ise Alman Sertlik Derecesi (od) olarak ifade edilir.
Buradaki sertlik derecesi ideal pH derecesine ulaşmak ve baskıda oluşabilecek birtakım problemlerin önüne geçebilmek için son derece önemlidir.
Suyun pH’ı
pH: Potential of Hydrogen
H+ iyonları fazla ise asidik
OH- iyonları fazla ise alkali
SU: H+OH = H2O
Ofset baskıda ideal ph derecesi 4.8 ile 5.5 arasında değişmektedir.
hubergroup olarak alkolsüz ya da düşük alkollü (% 2-3) olarak baskı sistemlerinde iyi sonuçlar elde ettiğimiz yeni formülasyonlu hazne suyu konsantremiz olan SUBTIFIX AF bu konuda oldukça özverili çalışmalar sonucu verimli bir ürün olarak karşımıza çıkıyor.
hubergroup olarak hazne suyu konsantrelerimiz 2 farklı su sertlik derecesine göre dizayn edilmiştir.
8-10 arası yumuşak su ve 10-12 arası ise sert sulara göre hazırlanmış yeni hazne suyu konsantrelerimiz baskı operatörlerinin işini kolaylaştırmaktadır.
Aslında temel olarak baskı operatörleri baskı esnasında alkol oranını yüksek tutmak isterler, bunun sebebi ise alkolün yüzey geriliminin oldukça düşük olmasıdır.
Bu bağlamda alkolsüz hazne suları içerisinde düşük yüzey gerilimine sahip olabilen tampon efekti ajanları bulundurmalıdır.
Teknolojik gelişmelerin ardından özellikle Amerika’da insan sağlığı için öngörülen VOC (uçucu organik bileşenler) yönetmeliği kanunlaştı. Bu kanunlara rağmen uçucu organik bileşenleri kullanmak isteyen firmalara, ek vergiler ödeme konusunda yaptırımlar uygulanmaktadır.
Alkolsüz baskı için tavsiyeler
Hazne üniteleri – Amerika’da direkt nemlendirme daha yaygın iken Avrupa’da direkt olmayan nemlendirme kullanılır. Alkolsüz baskı her iki sistemde de mümkündür. Direkt olmayan baskı sistemlerinde mürekkep su dengesi daha çabuk kurulur ancak daha yüksek karışım eğilimi gösterir.
Su merdaneleri – Seramik merdaneler krom merdanelere gore daha yararlı olduklarını kanıtlamışlardır. Bu merdaneler daha ince ve dengeli su transferi yaparak tonlamayı önlerler. Özel olarak hidrofilik kauçuk ile kaplanmış alıcı verici ve su merdaneleri hazne suyu iletimini arttırır. Bu şekilde modifiye edilmiş su merdaneleri alkolsüz baskı için idealdir. Standart hazne suları konsantreleri ile bile alkol oranı % 5’e düşürülebilir.
Isı derecesi – Hazne suyunun sıcaklığı mümkün olan en düşük sıcaklıkta olmalı ancak çiğ oluşmamalı ve su yoğunlaşmamalıdır. Normalde 10 °C mükemmeldir (ortalama baskı ortamı sıcaklığının 10–12 °C altı) Su haznesindeki sıcaklıktan bile emin olunmalıdır. Sürekli sabit bir sıcaklık elde edebilmek için mürekkep haznelerinin ısısının 28 °C olması tavsiye edilir.
Kesin makine ayarı – Alkol oranı düşürülmüş baskı için nemlendirme merdanelerinin özellikle ayarlanması gerekir.
Sürekli su kalitesi – Kullanılan su kalitesinde değişiklik oluyor ise, su arıtma sistemi kullanılmalıdır.
Doğru dozaj – Hazne suyu konsantresinin ve alkolün doğru dozajlanması çok önemlidir. Birçok eski üretim tesisi 0 ila % 5 arasında dengeli bir alkol seviyesi sağlayamaz. Bu gibi üretim tesisleri yeni ölçme ve dozajlama aygıtları kullanmalıdır (Alkosmart, Alkoprint).
Mürekkepler – Alkolsüz baskıda kullanılan mürekkepler su içinde dengeli olmalıdır. Pazarda bulunan mürekkeplerin tamamında bu özellik yoktur. Metal pigmentli mürekkepler alkolsüz basılamazlar. Yakın gelecekte de basılması mümkün olmayacaktır.
Eğer daha önceden alkolsüz baskı yapılmamış ise standart hazne suyu kullanılarak alkol oranı kademeli olarak düşürülmelidir. IPA oranı % 5’e gelindiğinde alkolsüz baskı için özel hazne suyu konsantresi kullanılmalıdır. Tecrübe kazandıkça alkol oranı sıfıra doğru gidebilir.
VOC nedir?
Volatile organic compounds; uçucu organik bileşenler yani “20 °C sıcaklık koşulunda 0.01 kPa buhar basıncına sahip olan tüm organik bileşimler veya aynı çalışma koşullarına uygun olan hızdaki ürünler” olarak tanımlanmaktadır.
VOC limitleri – ABD: Yıllardır “stern” limitlerini kullanıyor; özellikle Kaliforniya’da bu konuya dikkat ediliyor.
İsviçre: VOC pozitif ürünler listesi, 01.01.2000’den beri yönlendirici vergi uygulaması yapmaktadır.
Avrupa- VOC direktifleri
Amaç: 1990’lara oranla solvent emisyonunu % 50’lere varan oranda azaltmak.
Tüm bunların ışığında alkolsüz baskı sistemleri önemini artırarak üretim yapan basım firmaları ve ambalaj firmalarının dikkatini çekmeye devam etmektedir.
SUBSTIFIX-AF
SUBSTIFIX AF; izopropanol içermeyen tabaka ofset baskı için hazne suyu konsantresidir.
SUBSTIFIX-AF, alkolsüz ya da düşük alkollü sistemler ile tabaka beslemeli ofset baskı için tasarlanmıştır. Bu tür sistemlerde önerilen miktar olan % 4 oranında kullanıldığında, hazne suyu konsantresinde ek alkol (izopropanol) olmaksızın baskı yapmak mümkündür.
Yine de izopropanol kullanıyorsanız, % 5 oranını aşmamanız önerilir.
Yüzey gerginliğinin azaltılması yoluyla ince ve dengeli bir nemlendirme sağlar
Hızlı levha akışı (baskı hızı)
Stabil mürekkep / nemlendirme oluşumuna yardımcı olur
En gelişmiş anti-korozyon korumasını sağlar
Baskı plakasının iyi korunmasını sağlar
Mürekkep merdanelerinin hızlı yıkanmasını sağlar
pH değerini, baskı için en uygun olarak kabul edilen 5.0 ve 5.3 aralığında ayarlamak ve dengelemek adına musluk suyunuzla mükemmel bir şekilde etkileşim kurmak için SUBSTIFIX-AF’nin üç versiyonu mevcuttur.
8317 09 8317 19 8317 29
Su sertliği 8 ile 10 Su sertliği 10 ile 12 Ters ozmoz
arasındaki arasındaki sistemlerde
su sertliği içindir. su sertliği içindir. sertleştirici kimyasal
kullananlar içindir
Sonuç olarak stabil bir baskı yapabilmek adına yapılması gerekenler şunlardır:
Makineye gelen suyun arıtılıp 8 – 12 alman sertliği toleransı arasına alınmalı
Doğru hazne suyu ile eşleştirilmeli
İletkenlik kavramın korunması ve iletkenlik aralıkları belirlenmeli
Nemlendirme suyunun mutlaka pH derecesi 4.8 ile 5.5 arasında olmalı
Buffer yeteneğinin homojen olması
İzopropanol alkol seviyesinin önemi ve kalitesi
Suyun sıcaklık oranı (ortam sıcaklığından 10 derece düşük olmalı)