Kurumsallaşma konusunda danışmanlık hizmetleri alan firma, Anteks Sanayi Bölgesi’nde aldığı arsa üzerine Mayıs ayında yeni fabrika binası inşaatını başlatmayı planlıyor.
(Ankara) Mayıs 2013’ten bu yana Matbaa Haber’in de basıldığı, Ankara’nın kalite odaklı matbaalarından Arkadaş Basım Sanayi Ltd. Şti., baskı kalitesini Fogra PSO sertifikasıyla belgeledi. Yıllardır yatırımlarını kalite odaklı yapan Arkadaş Basım, yurt içindeki istikrarlı müşteri portföyüne yurt dışından yeni firmalar eklemeyi hedefliyor.
Sertifika için başvuru ve sürecin gerçekleşmesine önayak olan Arkadaş Basım’ın üçüncüsü nesil genç yöneticilerinden, Bilkent Üniversitesi İşletme Fakültesi mezunu Fırat Ersoy, konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
Arkadaş Basım’ın kalitesini PSO sertifikasıyla belgeleme fikri ne zaman doğdu? Süreç nasıl gelişti?
Bu süreç aslında 2009 yılında Komori LS-540 72×103, 5+ dispersiyon lak baskı makinesi yatırımımıza dayanıyor. Ciddi tutarda bir ek ödeme yaparak, makine üzerinde otomatik X-rite Intellitrax spektrofotometre ile alınmıştı. Bu da benim Fogra PSO sertifikası alma konusunda elimi güçlendirdi. Çünkü makine üzerinde spektrofotometre bulunmayan diğer matbaalarda, PSO sertifikasına başvurabilmek için öncelikle 100 – 150 bin avro ödeyerek spektrofotometre almak gerekiyor. Bu yatırımı yapmıştık; zaten CtP ve baskı makinemiz CIP3 ile online bağlantılı ve kalıp çekilirken baskı makinesine aktarılan basılacak işin değerleriyle mürekkep ayarları otomatik olarak makine tarafından algılanıyor ve uygulanıyor. Kalitemizi zaten biliyorduk.
Sonra Fogra’yı araştırdık. Zaman zaman Odak Bilgi Teknoloji Ürünleri ile Pantone vb. konularda görüşüyorduk. Onlara Fogra PSO sertifikası almak için neler gerektiğini sorduk . Eksiklerimizi tespit ettik ve Eizo Color Edge profesional kalibre edilebilir monitör ve kağıt üzerinde sürükleme yaparak ölçüm yapan bir spektrofotometre aldık Işık ve aydınlatma koşullarımızı ISO 3664 normlarına uygun hale getirdik. Odak Bilgi Teknolojileri firmasından destek aldığımız Göksel Şen test baskılar yaparak durum tespiti gerçekleştirdi. Baskı standartlarımızda çok fazla değişiklik yapma ihtiyacı duymadılar. İki – üç saat içinde hazırlıklarımızı yaptık ve 6 bin tabaka test baskısı yaparak Fogra’ya gönderdik. Bir ay içinde beklediğimiz bvdm Fogra PSO belgesini almaya hak kazandığımız öğrendik.
Sizi bvdm Fogra PSO sertifikasını almak için motive eden faktörler nelerdi?
Matbaaya geldiğimden beri nasıl ihracat yapabileceğimiz üzerine kafa yoruyordum. Türkiye’deki müşterilerimiz yıllardır bizim kalitemizi biliyorlar ve bvdm Fogra PSO sertifikamız var mı diye sormuyorlar. Ama Avrupa’daki ve ABD’deki potansiyel müşteriler için çok iyi makineleriniz, süper tesisiniz de olsa bu tür belgeler önemli. Avrupa’da araştırdığımda en önemli belgelerden birinin bvdm Fogra PSO sertifikası olduğunu gördüm. Türkiye’de bu konuda danışmanlık ve eğitim veren firmaları araştırdığımda da Odak Bilgi Teknoloji Ürünleri ile iş birliği yapabileceğimizi gördüm. Göksel Bey’e alt yapımızın uygun olduğunu, görüşebileceğimizi söyledim ve süreç böyle başladı. İlk motivasyon kaynağım yurt dışına iş basıp gönderebilmekti. Zaten New York (ABD) ve Almanya’ya dergi basıp gönderiyoruz. Bu şekilde emin olduğumuz kalitemizi belgelemiş olmaktan memnunuz.
Ay sonunda Matbaa Haber’i baskıya verdiğimizde zamanında bitirilmesi ve dağıtıma verilebilmesi için matbaa bize çok yakın olsa da hep tetikte oluyoruz. ABD’deki müşterilere dergilerin zamanında teslim edileceği güvenini vermeyi nasıl başarıyorsunuz?
New York’a ve diğer ABD kentlerine daha önce de kitaplar ve dergiler basıp gönderdik. Şu anda çalıştığımız müşteri Turkish Life dergisi ve Türklerin ABD’deki organizasyonlarından birinin yayını. Derginin Yöneticilerinden Engin Tufan Sevimli internette bizim kalite konusunda övüldüğümüzü görmüş; aradı ve ‘Turkish Life bizim dergimiz ve Türkiye’de basılmasını istiyorum’ dedi. FaceTime ile nasıl çalıştığımızı, nelere dikkat etmesi gerektiğini gösterdik ve çalışmaya başladık. Dergiyi İstanbul’a gönderiyoruz, oradanda kargo ile ABD’ye gönderiyor. İki gün içinde ellerine geçiyor. Bugüne kadar 12 sayısını bastık.
Almanya’da Deutsche Biofonds Gruppe adlı büyük bir holding ile çalıştık. Hacimli iş yapıyorlar ve yıllık ciroları 100 milyon avronun üzerinde. Tank motorları, uçak pervaneleri yapan bir firma. “Bu firmayı Almanya’da kurduk ve büyüdük ama baskı işlerimin Türkiye’de yapılmasını istiyorum” diyen bir Türk yönetici bizi aradı ve yıllarca yüksek hacimli kurumsal belgelerini, kullanım kılavuzlarını, kitaplarını vs. bastık.
Tanıtım için neler yapacaksınız?
Bilkent Üniversitesi İşletme mezunuyum. Matbaada daha çok ajanslarla görüşüyorum. Bilkent’ten mezun olan arkadaşlarım, diğer üniversitelerin grafik bölümlerinden mezun olan insanlar, hepsi çok yetenekli ve grafik konusunda çok yaratıcılar. Artık internet gelişti ve farklı, çok şık şeyler tasarlayabiliyorlar ama matbaaya nasıl göndereceklerini bilmiyorlar. Bu konuda başlangıçta bazı şeyleri yanlış yapıyorlar, yanlış değerler veriyorlar ve sonuçta memnun olmuyorlar. İstanbul’da matbaaların üretim müdürleri, ofset ustalarıyla ajansların tasarım elemanlarını, grafikerleri bir araya getiren birçok workshop düzenleniyor. Bunlar gibi Ankara’da da workshoplar düzenlemek istiyorum. Belli sayıda, kalabalık olmayan matbaa ve ajans personeli bir otelde, toplantı salonunda bir araya getirilebilir. Seminer şeklinde değil; uygulamalı bir workshop şeklinde etkinlikler olabilir. Burada, hem ajansların ve matbaaların aynı profilde, renk değerlerinde ve renk uzayında çalışmalarını sağlamak, hem de bvdm Fogra PSO sertifikası aldığımızı duyurmak istiyorum. Özellikle yeni mezunların matbaaya doğru iş göndermelerini beklemiyoruz. Matbaamızda sırf onların gönderdikleri hatalı (örn. kesim payı, cilt toleransları, dosya formatları yanlış verilmiş) dosyaları düzeltmek ve baskıya, baskı sonrasına uygun hale getirmek için bir birimimiz var. Ajanslar da bu yüzden bizi bir matbaadan çok partner olarak görüyorlar ve bu birimi kurduğumuz için memnunuz.
Ciddi cirolarda çalıştığımız bazı ajansların yöneticileriyle yüz yüze tanışmış değiliz. Yüksek hacimli çalıştığımız halde tüm iletişimimiz e-posta ve telefonla devam ediyor. İşlerimizden de çok memnunlar. Telefon ve e-mail yoluyla tanıştıktan sonra işleri bize geliyor. İşin bahsettiğim birimde uygunluğuna bakılıyor. Uygunsa ozalite gönderiliyor. Sonra maketi yapılıp ertesi gün ajansa gönderiliyor. Makete bakıyorlar ve düzeltmeler yapıyor veya onaylıyorlar. Bu süreçte işin özellikleri ve fiyat konusunda da anlaşmış oluyoruz. Bitmiş işin bir örneği faturasıyla ajansa gönderilip onay aldıktan sonra doğrudan ajansın müşterisine teslim ediliyor. Ajans PDF’i bize gönderdikten sonra tüm süreçte ajansın eli ayağı oluyoruz.
Matbaanın geçmişinden bugüne kaliteye yatırımlarını, önemli dönüm noktalarını özetler misiniz?
Matbaa 1957 yılında dedem Hamdi Ersoy tarafından Ulus’ta, Hacı Bayram Camii civarında kuruluyor. Daha sonra babam da çalışmaya başlıyor. Önce sürekli form üzerine çalışıyorlar. Düz ofsete geçişimiz 2004 yılında dört renk bir Komori ofset baskı makinesiyle oluyor. 2009 yılında da beş artı lak ünitesi Komori makinemizi aldık. Heidelberg Suprasetter CtP’miz var; RIP yazılımı da Heidelberg’den. Bvdm Fogra PSO almadan önce belli aralıklarla CtP ve baskı makinelerimizin kalibrasyonu için hem Heidelberg’den hem de Aras Grup’tan teknik servis çağırıyorduk. Makineler zaten CIP3 sayesinde birbirleriyle uyumlu. PDF dosyalar RIP’lenip CtP’ye kalıba kodlanırken, aynı değerler CIP3 ile baskı makinesine de gönderiliyor ve baskıya girerken mürekkep ayarları dahili otomatik IntelliTrax spektrofotometre skalayı okuduktan sonra gelen CIP3 değerlerine göre otomatik olarak uyguluyor. Hiçbir şekilde operatörün renk değerlerine müdahalesi söz konusu değil. Bu yüzden daha önce bastığımız bir dergi, üç ay sonra da basılsa, 10 yıl sonra da aynı renk değerleriyle basılabiliyor.
Sanıyorum en büyük sıkıntı kağıdın renk uyumunu sağlamak. Kağıdın kalibrasyonunu nasıl yapıyorsunuz?
Bvdm Fogra PSO’yu alırken en çok zorlandığımız şey, lab değerleri uygun kağıt bulamamak oldu. En son bulduğumuz bir palet kağıdın da üstü tutuyor, altı tutmuyordu. Stabil kağıt tedarik etmek en büyük sıkıntılardan biri.
Avrupa’dan gelenlerde de bu sıkıntı var mı?
Hepsinde var. Standart dışı kağıtlarla çalışmak zorunda kalıyoruz. Bu soruna şöyle çözüm bulmaya çalışıyoruz. Matbaa Haber gibi bastığımız aylık dergiler var. Bastığımız tüm işlerin hangi ebat ve kalınlıkta kağıtlara basılmış olduğunun kayıtlarını tutuyoruz. Dergi geldiğinde, bu kayıtlara bakarak aynı marka ve özelliklerde kağıdı seçiyoruz. Aynı işleri aynı kağıtlara basmaya çalışıyoruz. Ankara’da bulabildiğimiz en iyi kağıtları kullanmaya çalışıyoruz.
Mürekkep ve sarf malzemeleri konusunda da istikrar sorunu yaşadığınız oluyor mu?
Mürekkep konusunda sıkıntı yaşamadık. Şu an kaliteli bir markanın üst segment bitkisel bazlı mürekkeplerini kullanıyoruz, iki yıldır aynı boya ile devam ediyoruz. Son derece memnunuz. Pigment oranı, kuruduktan sonraki parlaklık seviyesinden memnunuz. Mürekkep ve kimyasallarda en ucuzu olsun demez, belli büyük markalarla çalışırsanız sıkıntı yaşamazsınız. Bizim için alırken de satarken de maliyet ikinci, üçüncü sırada. Bizim için işleri en kaliteli, en kısa sürede bitirmek ve müşteriye teslim etmek önemli. Müşteri memnuniyeti konusunda bizi yarı yolda bırakmayacak malzemeler kullanmaya çalışıyoruz.
Personel eğitimi konusunda neler yapıyorsunuz? Nasıl sürdürülebilir kılıyorsunuz?
Personelimizin % 60-70’i zaten on – on beş yıldır bizimle çalışıyor. Matbaa bir aile ortamı olduğundan, giriş – çıkış çok fazla olmuyor. Tasarım, ofset üretim ve CtP tarafında bvdm Fogra PSO eğitimlerinden önce, makine tedarikçileri Heidelberg ve Komori’den düzenli aralıklarla aldığımız eğitimler vardı.
ERP / MIS gibi kurumsal yönetim ve muhabese sistemleri kullanmak konusunda çalışmalarınız var mı?
Yaklaşık 16 aydır bir stratejik danışmanlık firmasından hizmet alıyoruz. Haftalık ve aylık toplantılarımız oluyor. Aylık ve yıllık raporlama yapıyoruz; geçen yıl ile kıyaslama fırsatımız oluyor. Yola çıkarken, daha kurumsal bir firma olmayı hedefledik. Bize kurumsal yapıyı oluşturma hizmeti veriyorlar. Bize verdikleri dökümanlar ve formlarla her iş için sipariş fişi, maliyet raporu, fiyat raporu, müşteriyle konuşulan işin özellikleri, kağıdı vs. kaydediliyor ve bunlar saklanıyor. Bu yüzden belge akışı biraz fazla ama bu karışıklıkları önlüyor.
Aslında bvdm Fogra PSO’da önce ISO 9001 Kalite Yönetimi Sertifikası almak istiyordum. Ama bunu almak için çok fazla dokümantasyon gerekiyor. Personeli buna adapte etmeye çalışıyoruz. Okuma alışkanlığı kazandırmaya çalışıyoruz. Personele yapılacak her iş belge ile gönderiliyor; hangi kağıda basılacağı, nasıl kesileceği vs. bu belgelerde belirtiliyor. Önceleri yine de bize gelip soruyorlardı. Eğitimde en çok bunun üzerinde duruyoruz. Her aşamaya iş belgesiyle aktarılıyor ve bir karışıklık, tereddüt yaşanmıyor. Bu konuda bir hayli mesafe aldık. Müşteriye vaat ettiğimizden bir gün önce teslimat yapmaya odaklı olduğumuz için bu eğitimler bu konuda da işimize yaradı.
Arkadaş Basım için bu yıl nasıl geçti?
Yıl güzel başladı. Ocak ayı yoğunluğunu Haziran’a kadar götürdük. Bu yılın en yoğun ayı bizim için Haziran oldu. 15 Temmuz sonrasında maalesef işler tersine döndü, insanlar parasını elinde tutmak istediği için işlerdeki düşüş ister istemez bize de yansıdı. Dolar yükseliyor, maliyetlerimiz artıyorken, piyasa şartlarının altında fiyatlarla iş yapmaya zorlayan bir rekabet ortamı var. Başlıca önceliği maliyet olan müşterilerimizi eledik; kaliteyi uygun fiyata almaya çalışan, önceliği maliyet olmayan müşterilerimiz var. Yine de döviz kurları bu kadar yükselmişken indirim yapmaya zorlanmamız çok üzücü. Değişeceği yönünde bir ışık da yok.
Bu şartlarda bir başka yatırım daha yaptık. Firmaların krizde büyüdüğüne inanıyorum. Ağustos ayında OSTİM’in ilerisinde, Anteks Sanayi Sitesi’nden matbaamız için beş dönüm arsa aldık. Mayıs’tan sonra inşaata başlamak istiyoruz. 2018’de yeni fabrikamıza taşınmayı planlıyoruz. O fabrikamız için yeni makine planlarımız var.